Bahanesi 'sanat': Gizlice çektiği 5 bin kadını güzelliklerine göre sıraladı!

Başına “Bir sanat projesi için” diye ekleseniz bile “Üniversite öğrencisi binlerce genç kadını gizlice çektik” oldukça korkunç bir ifade. Ancak dahası da var. Çinli sanatçı Song Ta, bu yetmezmiş gibi gizlice çektiği 5 bin kadını “güzelliklerine” göre sıraladı.

Çin'deki bir üniversite kampüsünde habersiz bir şekilde görüntülenen kadınların en güzelden en çirkine sıralandığı ve numaralandığı yaklaşık 8 saatlik video, Shanghai'da yer alan OCAT Shanghai adlı bir müzede gösterilince ülkede kıyamet koptu.

2012'DE SERGİLENMİŞTİ

Aslında 2012'de hazırlanan ve aynı yıl aralık ayında ilk olarak Pekin'de sergilenen çalışma bu denli ses getirmemişti. Sanatçının İngilizce olarak “Uglier and Uglier” (Çirkin daha da çirkin) ismini verdiği çalışmanın Çincedeki orijinal isminin ise “Kampüs Çiçekleri” olduğu biliniyor.

Sosyal medyada da yoğun bir şekilde eleştirilen çalışma hakkında Çin'in popüler sosyal medya mecralarında açılan “Song Ta Kampüs Çiçekleri” etiketleri kısa sürede yüz milyonlarca kez görüntülendi.

Pek çok kişi çalışmayı mahremiyeti açıkça ihlal eden kadın düşmanı bir hareket olarak yorumlamakta. Tepkiler 8 sene içinde Çin'in geçirdiği değişimi de gözler önüne sermekte.

DEĞİŞEN ALGILAR...

Sanatın artık Çin'de seçkin bir azınlığın ulaşabildiği bir çerçevede yer almadığı vurgulanırken değişen feminizm algısına da dikkat çekiliyor. 2013'ten bu yana feminist fikirlerin ana akımda daha fazla yer bulmaya başladığı Çin'de sanat çevresinden de pek çok isim çalışmayı “kadınların açıkça nesnelleştirilmesinin iğrenç bir örneği” olarak görüyor.

New York'ta yaşayan Çinli akademisyen Zhang Ling ise Çin'de yaygın olarak kullanılan sosyal medya uygulaması Weibo'da “Nasıl bir çevresel güç bu tür utanmaz insanları yetiştirip onlara göz yumuyor” paylaşımını yazdı ve şöyle ekledi: “Sözde ifade özgürlüğü ve sanat yaratma konuları aşağılık insanların kullanabileceği bir incir yaprağı değildir.”

ÖZÜR AÇIKLAMASI: SERGİ DURDURULDU!

Çalışmanın yayınlandığı OCAT Shanghai ise bir özür açıklaması yayınladı. Geçen cuma günü çalışmayı kaldıran kurum, yaptıkları hatayı değerlendirmek için sergiyi de geçici olarak durdurmaya karar verdi.

Müze, “Eleştirilerden sonra hemen eserin içeriğini ve sanatçının açıklamasını yeniden inceledik. İşin konseptinin ve İngilizce başlığının kadınlara saygısız ve saldırgan olduğunu gördük” ifadelerini kullandı.

Song Ta'yı takip edenler için 30 yaşlarının başındaki bu sanatçı bir tür provokatör, adeta bir “kötü çocuk” statüsünde. Zaman zaman siyasi bürokrasi ile dalga da geçen Song, politik doğruculuk olarak gördüğü kavramlara da meydan okumaya çalışıyor. Hatta Song Ta, yine 2013'teki bir projesinde (One Is Not as Good as the Other / Biri Diğeri Kadar İyi Değil) güzelliklerine göre sıraladığı 30 kadını podyumda, seyirciler önünde yürütmüştü. 

'SIRALAMAYI YAPARKEN...'

Bu çalışmasıyla ilgili olarak 2019'da Vice'ın Çince edisyonuna verdiği röportaj ortaya çıkan Song Ta, yaratım sürecini anlatırken sıralama yaparken süreçte üç asistandan yardım aldığını, en beğendiği iki kadını görüntülerden kendisine saklamak için çıkardığını söylüyordu.

Kadınları nesnelleştirdiği üzerine getirilen eleştirilere ise “Cinsiyet gözetmeksizin herkes, herkesi nesnelleştiriyor” şeklinde yanıt veren Song Ta, kendisini de bir feminist olarak tanımlıyordu.

Eserin ilk yayınlayıcısı UCCA, “ON | OFF: China's Young Artists in Concept and Practice” (ON | OFF: Konsept ve Uygulamada Çin'in Genç Sanatçıları) adlı karma sergide çalışmaya yer vermiş; serginin küratörlerinden Tang Zehui ise “Song Ta kamerasını bir güç silahı olarak kullanıyor. Çektiği kadınların kendilerini savunma şansları yok ve dolayısıyla bu onları 'kurban' konumuna koyuyor” sözleriyle endişelerini dile getirmişti ve şöyle eklemişti:

“Sanatın politik doğruculuğa fazla takıntılı olması gerçekten can sıkıcı ama iş insan evrenselliğinin temel değerlerini takip etmeye gelince sanatçıların dokunulmazlığı yok.”

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

Kaynaklar: New York Times, Vice, Google Arts & Culture (haber görseli), UCCA, OCAT Shanghai

Kaynak: Web Özel