Finlandiya cumhurbaşkanlığı seçimi 2. tura kaldı
Finlandiya'nın merkez sağ Ulusal Koalisyon Partisinden Alexander Stubb, dün yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunun galibi oldu ve iki hafta sonra yapılacak ikinci turda liberal Yeşil Parti'den Pekka Haavisto ile başa baş mücadele edecek.
Eski Başbakan Stubb, oyların yüzde 27,2’sini oy alırken, Haavisto yüzde 25,8 ve milliyetçi Jussi Halla-aho yüzde 19 ile üçüncü sırada yer aldı. Seçime katılma oranı yüzde 71,5 olarak belirlendi.
Stubb ve Haavisto, 11 Şubat'ta düzenlenecek ikinci turda yarışacak.
Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Batı savunma ittifakına katılmak için onlarca yıldır sürdürdüğü bağlantısızlığı bozduktan sonra NATO içindeki yeni rolünde ülkeyi yönetecek yeni Cumhurbaşkanını seçiyor.
Eski bir Başbakan olan 55 yaşındaki Stubb destekçilerine "Biliyorsunuz, finale kadar geldik ama yarış şimdi başlayacak" dedi.
İkinci turdaki rakibi 65 yaşındaki eski Dışişleri Bakanı Haavisto ise barış müzakereciliği de yapmış bir insan hakları savunucusu olarak tanınıyor. Haavisto destekçilerine yaptığı konuşmada "Şimdi görevimiz, adayları ikinci tura kalmayanlar ulaşmak" dedi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı'nın rolü, hükümetle yakın işbirliği içinde dış ve güvenlik politikasına liderlik etmek, ülkeyi NATO toplantılarında temsil etmek ve Finlandiya Savunma Kuvvetlerinin başkomutanı olarak hareket etmektir. Önde gelen üç aday da Ukrayna'nın destekçisiydi ve Rusya'ya karşı sert önlemler alınması çağrısında bulunmuştu.
Seçim kampanyaları sırasında hem Stubb hem de Haavisto siyasî gündeme odaklanırken, Halla-aho sağcı muhafazakâr profilini korudu.
Seçimin ana temaları Finlandiya'nın NATO üyeliği, Rusya'ya yönelik gelecekteki politikalar, ABD ile güvenlik işbirliğinin geliştirilmesi ve Ukrayna'ya hem askerî hem de insanî yardım konusunda yardım etmeye devam etme ihtiyacı gibi dış ve güvenlik politikası konuları oldu.
Finlandiya'nın geçen yıl NATO'ya kabul edilmesi, 1.340 km uzunluğundaki kara sınırının tamamını paylaştığı Rusya'nın "karşı önlem" tehditlerine neden oldu.
Finlandiya, aralık ayında, sınırı geçmeye çalışan göçmen sayısındaki artışa tepki olarak Rusya ile olan sınırını kapattı. Moskova, Finlandiya'nın göçmenleri kendisinin gönderdiği yönündeki suçlamalarını reddetti.
Finlandiya’nın yeni Cumhurbaşkanı, iki altı yıllık görev süresinin ardından görevi bırakması gereken 75 yaşındaki mevcut Cumhurbaşkanım Sauli Niinisto'nun yerini alacak.
Görev süresi boyunca Rusya ile yakın ilişkilerin sürdürülmesindeki rolü nedeniyle "Putin'e Fısıldayan Adam" lakabını kazanan Niinisto, uzun süredir Finlandiya Cumhurbaşkanı olarak kilit bir rol oynamaktaydı.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından onlarca yıldır sürdürdüğü askerî bağlantısızlığı terk eden Finlandiya, Nisan ayında NATO'nun 31’inci üyesi oldu.
Finlandiya'yı Batı askeri ittifakının Rusya'ya karşı ön cephe ülkesi haline getiren NATO üyeliği ve Finlandiya sınırından sadece 1.000 kilometre uzaktaki Ukrayna'da devam eden savaş, Cumhurbaşkanının güvenlik politikası lideri olarak statüsünü pekiştirdi.
Haavisto, Dışişleri Bakanı olarak, geçen yıl Finlandiya'nın NATO'ya tarihî katılım anlaşmasını imzaladı ve Niinistö ve eski Başbakan Sanna Marin ile birlikte üyelik sürecinde kilit rol oynadı.
Finlandiya'nın batı komşusu İsveç'in de yakın bir gelecekte NATO'ya katılması beklenirken, Türkiye’den sonra Macaristan'ın da Şubat ayı sonuna kadar İsveç’in katılmasını onaylaması bekleniyor.