Dünya sıcaktan kavruluyor! Pek çok farklı noktada rekor üstüne rekor
Kanada'nın Lytton kentinde 28 Haziran'da sıcaklık 47.9 derece olarak kaydedildi. Kanada tarihinin en yüksek sıcaklığı olarak kayıtlara geçen durum, sadece Kanada'ya özel değil. Soğuk iklimiyle bilinen Kanada'nın dışında son zamanlarda dünyanın farklı bölgelerinde üst üste sıcaklık rekorları kırıldı.
Küresel ısınma, evimiz Dünya'nın çözüm bekleyen en önemli sorunları arasında. Şimdilik ilk sırayı elbette pandemi aldı ancak 2021 yazı bu sıralar sadece Türkiye'de değil, farklı noktalarda da “Ben geldim” diyor.
Kanada da bu noktalardan biri oldu. “Kanada” ve “yaz” kelimelerinin aynı cümlede geçiyor olması kulağa şaşırtıcı gelmekte ancak daha şaşırtıcı bir durum var! Amerika kıtasının kuzey batısında kalan Lytton kentinde 27 Haziran'da sıcaklık 46.6 santigrat derece olarak ölçüldü.
'ŞOKE EDİCİ'
Tarihler 28 Haziran'ı gösterdiğinde ise bu kez 47.9 derece ile rekor kırıldı. Meteoroloji uzmanı Scott Duncan, kişisel sosyal medya hesabından durumu “Düne kadar rekor olan 45 dereceye bile hiç rastlanmamıştı. Şoke edici” sözleriyle ifade etti.
Kanada tarihindeki en yüksek sıcaklık olarak kayıtlara geçen 47.9 derece hakkında Duncan, “Şu an henüz haziran ayındayız. Yıllık en yüksek sıcaklık değerli normalde temmuz ayının sonlarına doğru kaydedilir” diyor.
Lytton kentinin de bulunduğu ve en büyük şehri Vancouver olan Britanya Kolumbiyası (BC: British Columbia) eyaletindeki genel duruma bakınca da korkutucu bir tabloya rastlanıyor.
Öyle ki BC sınırları içindeki 33 bölgede sıcaklıklar 40 dereceyi aştı. Uzmanlar 45 derece (Saskatchewan, 5 Temmuz 1937) olan tüm zamanlar rekorunun yaklaşık 3 derece geçilmesinin endişe verici olduğuna da dikkat çekerken dünyanın farklı noktalarından da farklı veriler geliyor.
25 Mayıs'ta Katar'ın Abu Samra kentinde kaydedilen 48.1 derece sıcaklık, kaydedilen en sıcak mayıs ayı derecesi oldu. 6 Haziran'da Birleşik Arap Emirlikleri'nde Sweihan'da 51.8 derece görüldü ve en sıcak gün rekoru egale edildi.
DÜNYA TARİHİNİN EN SICAK 17 HAZİRAN'I!
17 Haziran'da ise dünya tarihinin en sıcak 17 Haziran verisi elde edildi. Furnace Creek, California'da sıcaklık 53.2'ye kadar yükseldi. 18 Haziran gecesi ise yine California'daki Ölüm Vadisi denen bölgedeki Stovepipe Wells'de 40.6 derece ile Kuzey Amerika tarihinin en sıcak gecesi yaşandı.
18 Haziran'da ise ABD'nin güney komşusu Meksika'dan haber geldi. Maxicali'de kaydedilen 51.4 derece sıcaklık, Meksika tarihinde haziran ayı içinde kaydedilen en yüksek sıcaklık oldu. 21 Haziran'da ise gözler Sibirya'ya çevrildi. Ust-Olenyok'ta 31.4 derece görüldü ancak geçen yıl 30 Haziran 2020'de 34.3 derece kaydedilmişti.
Ancak 2021 yazı, buzların çözülmesinin en erken derinleştiği yaz oldu. Yaklaşık 650 bin kilometrekarelik erimeye henüz 20 Haziran'da ulaşıldı.
23 Haziran'daki adresimiz ise Narva, Estonya. 34.6 derecelik sıcaklık, ülkede haziran ayında görülen en yüksek sıcaklık oldu. ABD'de de 29 Haziran tarihinde bir rekor kırıldı ve ülkenin en kuzey batısında yer alan, Kanada sınırındaki Washington eyaletindeki Seattle tarihinde 125 yıllık kayıt tarihinde ilk kez 3 gün üst üste 100 Fahrenheit'ın (37.78 santigrat derece) üstüne çıkıldı.
'TÜM ÇALIŞANLAR RİSKTE!'
Kanada devletinin Environment Canada adlı dairesi “normalden uzun, tehlikeli ve tarihi” bir sıcaklık dalgası ile karşı karşıya olduklarını belirtti. Bölgede görev yapan iş güvenliği uzmanı Al Johnson ise “Tüm çalışanlar riskte” diye konuştu.
Environment Canada'nın uzman klimatolojisti David Phillips, yüksek basıncın sıcaklıklarla Batı Kanada üzerinde bir kubbe oluşturduğunu belirtti ve bu durumun kaynar suyun üzerine kapak kapatmak ile benzer bir etki doğurduğunun altını çizdi.
Panama Kanalı'nda bambaşka bir şey konuşuluyor
Bu ilginç durumun altını farklı bir şekilde çizmek için dünyanın başka bir noktasına gitmekte fayda var. Durak yine Amerika kıtası ancak konum Panama. Panama Kanalı'nın iklim değişikliği nedeniyle zorlu günler geçirmesi üzerine tropik hava koşulları hakkında çalışmalar yapan Jefferson Hall “Panama’da daha sık ve daha aşırı hava olayları görüyoruz artık. Geçmiş deneyimler artık gelecek hakkında iyi tahinler vermiyor” diyor.
Bu da aslında kritik bir kırılma yaşandığını net bir şekilde göstermekte. Şöyle ki Lytton, Kanada'ya dönecek olursak, Vancouver'ın 260 kilometre kuzey doğusunda yer alan kentin haziran ayında ortalama sıcaklığı 24 derece.
Ancak açıkça dünya, özellikle hava sıcaklıkları noktasında “ortalama” bir dönemden geçmiyor.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynaklar: CBC, Environment Canada, Scott Duncan, Seattle Times
Kaynak: Web Özel