Delta, aşılamada yavaş ülkeleri vuruyor: Doktorlar hasta seçiyor!
Dünyada pandemiyle mücadelede Delta varyantı safhası da oldukça sert geçmekte. Aşılamada yavaş kalan özellikle yoksul ülkeleri derinden etkileyen varyant Endonezya'da da kabus gibi bir tablonun ortaya çıkmasına neden oldu.
Hızla yayılan Delta varyantı, dünya çapında koronavirüse karşı verilen mücadeleyi tehdit etmeye devam ediyor. Tehditkar ve tehlikeli varyant hızla yayılıp canlar almaya devam ederken bu dönem içinde en sert etkilenen ülkeler ise aşı tedariğinde sıkıntılar yaşayan ülkeler olmakta.
Hem aşı programı hem de sağlık sistemi Delta'ya karşı mücadelede yetersiz kalan, gelişmekte olan ülkeler zorlu bir sınav veriyor. Bu ülkelerden biri de Endonezya. 5 Temmuz'da 29 bin 745 vaka ile rekor kıran Asya ülkesinde 26 Haziran'dan beri günlük vaka sayısı 20 binin altına inmedi.
KORKUNÇ TABLO...
1 Haziran'dan bu yana 500 bin yeni vaka açıklayan ülkede 3 Haziran'da 94 bin 773 olan aktif vaka sayısı ise 5 Haziran'da 309 bin 999 olarak tespit edildi. Bu korkunç tabloda son 7 günün can kaybı ortalaması ise 511'e yükseldi. 15 Haziran'da bu ortalama 184'tü.
Hastaneler ventilatör sıkıntısı çekerken, hastalar Covid servislerinde yer bulamıyor. Ayrıca oksijen sıkıntısı da baş gösterdi. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi, hastaların tedavi görebilmek için uzun yolculuklar yapmak zorunda kaldığını aktarıyor.
'HER GÜN FELAKETE SÜRÜKLENDİĞİNİ GÖRÜYORUZ'
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi'nin Batı Java bölgesindeki hastanesi ise açık havaya acil servis çadırları kurmak zorunda kaldı. Endonezya Delegesi Jan Gelfand, “Her gün, Delta varyantının Endonezya'yı Covid-19 felaketinin eşiğine sürüklediğini görüyoruz” diyor.
Bu acı tablonun ortaya çıkmasındaki en önemli etken faktör ise aşı tedariğinde yaşanan problem. En az bir doz aşı olanların nüfusa oranı yüzde 11 civarında. Bir kıyaslama yapmak gerekirse Türkiye için bu oran yüzde 43 seviyesinde. Endonezya'nın bu noktada nüfus olarak dezavantajlı olduğunu da vurgulamak gerekiyor zira ülkenin nüfusu 276.4 milyon.
Türkiye'de toplam 53.8 milyon doz aşı uygulanırken Endonezya'da yaklaşık 46.1 milyon doz uygulandı. Sayı olarak aradaki fark dikkat çekmezken orana bakıldığında ortaya çarpıcı bir fotoğraf çıkıyor.
Aşılarını Sinovac'tan temin eden Endonezya; Pfizer/BioNTech ve Novavax aşıları için de sipariş vermiş durumda. Ülkeye teslimatların ağustos ve eylül aylarında yapılması bekleniyor.
HASTALAR ARASINDA SEÇİM YAPIYORLAR
Bu sırada doktorlar ise hastalar arasında seçim yapmak zorunda kalıyor. Doğu Java bölgesindeki Muhammadiyah Lamongan Hastanesi'nde acil Covid-19 servisinde çalışan Dr. Rintawan, yakın zaman önce servise gelen dört hastadan birini tedavi için tercih etmek zorunda kaldığını anlatıyor.
İkisi çok yaşlı biri de böbrek yetmezliğinden muzdarip üç hastayı kabul etmediğini ve 60 yaşında geçmiş bir sağlık sorunu olmayan hastayı kabul ettiğini söyleyen Dr. Rintawan, “Kurtarılma ihtimali en yüksek olan hastayı seçmek zorunda kaldım” diyor.
DSÖ'DEN AŞI YARDIMI ÇAĞRISI
Salgının ağırlığı, yüklü miktarda aşıya sahip zengin ülkelerden, görece yoksul ve gelişmekte olan ülkelere kayarken, Dünya Sağlık Örgütü de bu ülkelere yardım edilmesi için çağrıda bulundu. ABD, AB ve Birleşik Krallık da dahil olmak üzere gelişmiş ülkeler, ellerindeki fazla aşıları bağışlamayı kabul etti, ancak bu aşılar, yoksul ülkelerde toplumsal bağışıklığı sağlamak için hala yeterli değil.
Aşıya erişim Delta varyantı ile mücadelede oldukça kritik zira Birleşik Krallık'ta son bir haftada yeni vaka sayısı yüzde 67 oranında artarken, can kaybı sayısı yüzde 1.6 oranında olsa dahi düşüş trendini sürdürmeye devam etti.
DSÖ'nün verilerine göre İsrail'de de vakalarda Delta varyantı kaynaklı artışlar gözlemlenirken geride kalan iki haftada yalnızca bir can kaybı görüldü.
ABD'DE YÜZDE 50, AFRİKA'DA YÜZDE 1!
ABD ve Birleşik Krallık, nüfusunun yarısını tamamen aşılamayı başarırken Afrika kıtası genelinde bu oran yüzde 1 seviyesinde. Zambiya'da morgların dolduğuna yönelik haberler gelmekte. Güney Afrika'da ise hastanelerin koridorlarında insanların can veriyor.
Bangladeş'in başkenti Dakka'da ise sokağa çıkma yasağı uygulanıyor. DSÖ verileri, haziran ayının son haftasında 700 can kaybının aşıldığını ve bu sayının ay başına oranla üç kat artış anlamına geldiğini gösteriyor.
metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr
Kaynaklar: WSJ, Worldometers, Our World In Data, Sağlık Bakanlığı, DSÖ
Fotoğraflar: Reuters
Kaynak: Web Özel