Bulgaristan'ın Rusya'ya karşı pozisyonu nasıl değişti? Ukrayna silahlarını tamirden Rus diplomatları sınır dışı etmeye...
Bir zamanlar Rusya'nın en yakın müttefiklerinden biri olan Bulgaristan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra Rusya'ya ekonomik yaptırımlar uyguladı, Ukrayna'nın bozulan ve hasar gören askeri teçhizatlarını tamir etmeye gönüllü oldu, Rus diplomatları sınır dışı etti... Peki neden?
Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmek için harekete geçmesinden bir hafta sonra, Moskova'nın Bulgaristan büyükelçisi, 19. yüzyılda Bulgaristan'ın bağımsızlığı için savaşan Çarlık Rusyası askerleri anısına karlı bir dağ geçidine tırmandı. Fakat günümüzde yaşananlar Bulgaristan'a Rusya'ya olan borcunu hatırlatma çabalarını hızla gölgede bırakmış durumda.
Büyükelçinin anma tırmanışını gerçekleştirdiği gün Bulgaristan, kendisinin iki yardımcısını casusluk suçlamasıyla sınır dışı etti ve üst düzey bir askeri yetkilinin Rusya adına casusluk yaptığı gerekçesiyle tutuklandığını duyurdu.
AB'YLE HAREKET ETTİ...
O zamandan bu yana Moskova'nın uzun zamandır en güvenilir dostlarından biri olan Bulgaristan, Rusya'ya ekonomik ve sosyal yaptırımlar uygulamak için Avrupa Birliği'yle hareket etti daha fazla Rus diplomatı sınır dışı etti ve dahası; Ukrayna'nın çatışmalarda hasar gören ve bozulan askeri helikopterlerini ve tanklarını tamir etmeye gönüllü oldu.
Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da geçen hafta bir röportaj veren Başbakan Kiril Petkov, “Geleneksel olarak, Rusya burada her zaman büyük bir etkiye sahipti ve fakat biz onlara büyük bir sürpriz yaşattık. Ne olduğunu anlayamıyorlar” ifadelerini kullandı.
Tarihsel olarak Rusya ile yakın bağları nedeniyle sembolik açıdan oldukça önemli bir ülke olan Bulgaristan ile Rusya'nın ilişkilerinin bu kadar hızlı bozulması aslında Putin'in kalkıştığı bu harekete karşı sert engellerin, sadece savaş alanında çıkmayacağını da bir kez daha gösteriyor.
Bulgaristan'ın bu tavrı karşısında Başbakan Petkov'un da ifade ettiği üzere şoke olan Rusya, geçen ay Gazprom'un Bulgaristan'a doğal gaz tedariğini aniden durdurdu. Bulgaristan, Polonya'yla birlikte Moskova'nın enerji silahının hedefinde yer alan ikinci ülke oldu.
Başbakan Petkov, Rusya'nın kendilerine duyduğu öfkeyi sadece enerji kozuyla açığa çıkartmakla yetinmediğini de dile getirdi ve Moskova'nın siber saldırılar başlattığını açıkladı. Saldırıda posta hizmeti ve emekli maaşı ödeme sistemlerinin adeta felç geçirdiği ifade edildi.
“Bizi ibretlik bir hale getirmek istiyorlar” diyen Başbakan Petrov hedefin enerji fiyatlarına tavan yaptırıp hükümeti düşürecek bir ortam yaratmak olduğunu öne sürdü.
KAMALA HARRIS SÖZ VERDİ!
Bu noktada AB ve ABD'den alternatif enerji kaynakları bulma konusunda destek bekleyen Başbakan Petrov, Washington'ı ziyaret etti ve ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris'le bir araya geldi. Harris, Bulgaristan'a “Rusya'nın enerjiyi bir silah olarak kullanma yönündeki girişimi karşısında dayanışma” sözü verdi.
Balkan Savaşı'nda Osmanlı'ya karşı savaştığı dönemde Bulgaristan, bağımsızlık için Rusya'nın desteğine başvurmuştu. Sofya Üniversitesi'nden tarihçi Prof. Daniela Koleva, kamuoyunda Rusya'ya karşı bu sebepten hala bir minnettarlık duyulduğunu kabul ederken I. ve II. Dünya Savaşı'nda yaşananların ve komünist rejimin etkisiyle algının yavaş da olsa değiştiğini belirtiyor.
HER ŞEYİ DEĞİŞTİREN AÇIKLAMA...
Halkın Rusya'ya karşı hislerini koparanlardan biri de Rusya'nın Sofya Büyükelçisi Eleonora Mitrofanova oldu. Mitrofanova mart ayında Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin, Bulgaristan'ın Osmanlı'dan bağımsızlığına benzeterek tepki çeken şu sözleri söylemişti:
“Rusya'nın Bulgaristan'ı kurtardığı zamanlar oldu; şimdi de Donetsk ve Luhansk'ı kurtarma zamanı geldi.”
Mitrofanova özür dilese de sözleri ciddi bir öfke doğurdu.
Prof. Koleva, “Bu savaş, Rusya büyüsünün tabutuna büyük bir çivi çakıyor. Yaşananlar insanları Rusya'dan tamamen uzaklaştırmakta çok etkili oldu” diyor. Araştırmalara göre mart ayında Rusya'ya karşı yaptırımların sertleştirilmesini düşünenlerin oranı yüzde 60 civarındaydı.
Ayrıca Bulgaristan, 2007'de katıldığı Avrupa Birliği'ne Rusya'yı ve geçmişini geride bırakarak daha da yaklaşmak istiyor. Başbakan Petrov, “Artık Rus casuslarına ve ajanlarına karşı güçlü bir tavır alma zamanı... Artık temizlik zamanı” şeklinde sert konuşuyor ve şunları söylüyor:
“AB'de kişi başına düşen GSYİH'sı en düşük olan ve Rusya'ya en çok bağımlı olan ülke bile Putin'e karşı koyabiliyorsa, herkes Putin'e karşı durabilmelidir.”
*Bu haberdeki bilgilerin bir kısmı The New York Times'ta yayınlanan “Once Best Friends, Bulgaria Takes a Stand Against Russia” başlıklı makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel