BM, yasa dışı Yahudi yerleşimlerinde faaliyet gösteren firmaları açıkladı: İsrail reddetti, Filistin onayladı

Birleşmiş Milletler (BM), İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da yer alan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinde faaliyet gösteren İsrail merkezli ve uluslararası firmaların listesini yayımladı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin yayımladığı yeni raporda, 94'ü İsrail, 18'i diğer ülkelerden toplam 112 firmanın yer aldığı bir liste paylaşıldı. Listenin, işgal altındaki Filistin topraklarındaki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinde belirli faaliyetlerde bulunan ticari işletmeleri kapsadığı kaydedildi. 

ABD'DEN 6 FİRMA LİSTEDE YER ALDI

Uluslararası şirketler arasında listede, ABD'den dünyaca ünlü "Airbnb Inc", "Expedia Group Inc", "Motorola Solutions Inc", "TripAdvisor Inc", "General Mills Inc" ve "Booking Holdings Inc" yer aldı.

Listede, Hollanda'dan "Booking.com", "Kardan N.V", "Altice Europe N.V" ve "Tahal Group International", İngiltere'den "JC Bamford Excavators Ltd", "Opodo Ltd" ve "Greenkote P.L.C", Fransa'dan "Egis Rail", "Egis S.A" ve "Alstom S.A" ve Lüksemburg'dan "eDreams ODIGEO S.A" ve Tayland'dan da "Indorama Ventures P.C.L" bulunuyor.

"BU KONU SON DERECE TARTIŞMALI" 

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, rapora ilişkin yaptığı açıklamada, "Bu konunun son derece tartışmalı olduğu ve olmaya devam edeceğinin bilincindeyim." yorumunu yaptı. Bachelet, buna karşın raporun kapsamlı ve titiz bir inceleme sürecinden geçerek gerçeğe dayalı olarak hazırlandığını vurguladı.

İSRAİL'DEN AÇIKLAMA

İsrail ise, bu listeyi "reddettiğini" Dışişleri Bakanı İsrael Katz'ın açıklamasıyla duyurdu. Katz "Bu yayın, İsrail'e zarar vermek isteyen ülkelerin ve örgütlerin baskısına utanç verici şekilde teslim olmak demektir." diye konuştu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu sosyal medya hesabı Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "Bizi boykot eden, boykot edilecektir. Bu kurum taraflı, aynı zamanda etkisiz de. Örgüt insan haklarına önem vermeye çalışmak yerine İsrail'in itibarını zedelemeye uğraşıyor." ifadelerini kullandı.

İsrail Başbakanı Netanyahu ayrıca son yıllarda ABD eyaletlerinin çoğunda, İsrail'i boykot etmeye çalışanlara karşı kararlı davranılmasını öngören yasaları desteklediklerini aktardı.

FİLİSTİN'DEN ART ARDA AÇIKLAMALAR

Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye yaptığı yazılı açıklamada, "Yerleşim birimlerini destekleyen ve oralarda yatırım yapan firmaların adlarının yayımlanması, yerleşim birimlerini ifşa etmektir ve bunları yasallaştırma girişimlerini reddetme adımıdır." değerlendirmesinde bulundu.   Ayrıca bu firmaların açıklanmasının, Yahudi yerleşim birimlerini reddeden uluslararası kararların uygulanması anlamına geldiğini aktaran Iştiyye şunları kaydetti: 

"İnsan hakları ihlallerine katılımlarından dolayı bu şirketleri uluslararası kurumlar ve ülkelerindeki mahkemeler aracılığıyla takip edeceğiz. İşgal altındaki topraklarımızı hakları olmadığı halde kullandıkları için kendilerinden tazminat talep edeceğiz."

Filistin hükümetinin, bu firmaların istemesi halinde fabrika ve merkezleri Filistin köy ve şehirlerine nakletme olasılığını incelemeye hazır olduğunu belirten Iştiyye, söz konusu firmalara yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerindeki merkezlerini ve şubelerini kapatmaları çağrısında bulundu.  

Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki de yazılı açıklamasında, "Yahudi yerleşim birimlerinde faaliyet gösteren şirket ve kuruluşların listesini yayınlamak, sömürge sisteminin kaynaklarını kurutma yönündeki uluslararası hukuk ve diplomatik çaba açısından bir zaferdir." ifadelerini kullandı. 

Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Genel Sekreteri Saib Ureykat yaptığı açıklamada, söz konusu firmaların isimlerinin açıklanmasından memnuniyet duyduklarını belirterek, bu adımla yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerindeki tüm faaliyetlerin uluslararası hukukun ihlali olduğunun gözler önüne serildiğini savundu.

Yahudi yerleşim birimlerinin; Filistin halkını kendi kaderini tayin hakkını kullanmaktan, topraklarını ve doğal kaynaklarını kontrol etmekten mahrum bıraktığına işaret eden Ureykat, "Bu adım, diğer şirketleri işgal altındaki Filistin'de yapılan insan hakları ihlallerine katılmamaya yöneltmeli." ifadesini kullandı. 

Hamas tarafından yapılan yazılı açıklamada, "İsrail'i izole etme yolunda atılmış bu doğru adımı memnuniyetle karşılıyoruz." ifadesine yer verildi. Açıklamada, BM'den bu firmaların ve onlarla iş birliği yapanların kovuşturulması için yasal tedbirler almasının beklendiği ve uluslararası toplumdan da Filistin halkının haklarının korunması için somut adımlar atmasının istendiği kaydedildi. 

BM dün, İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da yer alan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinde faaliyet gösteren İsrail merkezli ve diğer uluslararası firmaların listesini yayımlamıştı. BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğinin yeni raporunda, bölgedeki 94'ü İsrail, 18'i diğer ülkelere ait toplam 112 firmanın tam listesi yer almıştı.