Bir Prigojin portresi: Kaba adamın ölümü

Kazıtılmış kafası ve sert yüz hatlarıyla bilinen bu milyarder paralı savaşçı, Putin'e karşı bir darbe girişimine öncülük etti. Prigojin, haziran ayında, Rus ordusunu bir gün önce kendi grubunun kamplarını bombalamakla suçladıktan sonra, Ukrayna'daki operasyonların merkezi olan Rostov-on-Don'daki Rus ordu karargahını "tek kurşun atmadan" ele geçirdi.

Ardından "ölmeye hazır" adamları Moskova'ya doğru ilerleyerek Rus ordusuna ait uçakları düşürdü. Vladimir Putin, televizyonda yaptığı konuşmada, Evgeni Prigojin'in "aşırı hırslar ve kişisel çıkarlar tarafından kışkırtılan ihanetini" kınadı ve o andan itibaren dünya nefesini tuttu.

Sonunda 62 yaşındaki paralı askerlerin lideri 24 saat sonra darbeden vazgeçerek, kendisi ve yandaşları için Belarus'ta sürgün pazarlığı yaptı. Darbe girişiminden sorumlu olan kişinin tasfiye edilmesini isteyen Vladimir Putin'in bu tavrı, “nadir görülen ve şaşırtıcı bir merhamet” göstergesiydi.

Prigojin düşük bir profil çizdi

Prigojin, isyanından sonra, dünyanın dört bir yanındaki gözlemcilerin, yetkililer tarafından ortadan kaldırıldığını düşündüğü noktaya kadar ortalıkta görünmedi.

Gerçekten de Belarus'taki varlığı her zaman şüpheyle karşılandı. Artık kamuoyu önünde görünmese de uzman çevreler, onu ve uçaklarını takip ediyordu, ancak her havalanan uçağın içinde olup olmadığını bilmek mümkün değildi.

ABD Başkanı Joe Biden, 13 Temmuz’da, "Nerede olduğundan ya da hangi bağlantılara sahip olduğundan bile emin değilim. Onun yerinde olsaydım ne yediğime dikkat ederdim. Yemeklere dikkat ederdim" dedi.

Bu, Rusya Devlet Başkanı'nın sorumluluğu hiçbir zaman kanıtlanmamış olsa da Vladimir Putin'in birçok muhalifinin zehirlenme kurbanı olmasına bir göndermeydi.

Son olarak Temmuz ayı ortasında Rusya Devlet Başkanlığı, Evgeni Prigojin’in haziran ayı sonunda Kremlin'de kabul edildiğini ve Wagner'in başkanının St. Petersburg'da birkaç kez görüldüğünü bildirdi.

Prigojin, Afrika'dan yayınlandığı anlaşılan ve Rusya'nın bu kıtada yücelmesi için çalıştığını iddia ettiği videodan iki gün sonra, St. Petersburg ile Moskova arasında meydana gelen uçak kazasında hayatını kaybetti.

Vladimir Putin, ezeli düşmanı haline gelen müttefikinin ölümüne henüz tepki vermedi, ancak kendisine ve gücüne saldırmaya çalışanlar için gönderilen mesaj çok açık! Avustralyalı gazeteci Rob Harris, bir başyazısında, "Belki de bizi şaşırtması gereken tek şey ölümünün bu kadar uzun süre sonra olması” diye yazdı.

Wagner Ukrayna'daki savaşla birlikte gölgeden çıkıyor

Uzun süre gölgede kalmış bir adam olan Evgeni Prigojin, Batılılardan kurtulmak isteyen ya da acımasız savaşçılar arayan rejimlerin suç ortağı olarak tanımlanan Wagner grubuyla adından söz ettirdi.

Ancak Ukrayna'daki çatışma, iş insanının kamuoyunda adını duyurması için altın bir fırsat sundu.

Bilinmezlikten ilgi odağına geçişi Eylül 2022'de, Rus ordusu Ukrayna'da gerileme üstüne gerileme yaşarken başladı.

Ardından, 2014 yılında paramiliter grup Wagner'in kurucusu olduğunu ilk kez itiraf ederek ortaya çıktı. Ayrıca Telegram'da, kaba olmaktan çekinmediği videoları ve sesli mesajlarıyla kendisini seçkin bir lider ve iletişimci olarak kabul ettirdi.

En üst düzey Rus yetkililerin aksine, paralı asker lideri, kendisini Ukrayna'daki savaş alanında göstermekte, adamlarının cesetlerini filme alarak daha fazla mühimmat talep etmekteydi.

Evgeni Prigojin, Mayıs 2023'te, neredeyse bir yıl süren kanlı çatışmalardan sonra amacına ulaştı ve Wagner'in Ukrayna'nın doğusundaki Bahmut'u ele geçirdiğini belirterek, insanî maliyetine rağmen Rus zaferini kutladı! Hem de harabeye dönmüş kasabanın sınırında bugüne kadar devam eden çatışmalara rağmen…

Genelkurmay ile açık çatışma

Ancak bu çarpışmalar sırasında Genelkurmay Başkanı General Valery Gerasimov ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile gerilim tırmandı. Prigojin, onları Wagner'i mühimmattan mahrum bırakmakla suçladı ve Rus komutanlara hakaret ettiği bir dizi video yayınladı. 

Ekim ayında şöhret iddiasını daha da ileri götürerek St. Petersburg'da büyük bir tantanayla "Wagner özel askeri şirketinin" merkezini açtı.

Prigojin, bir provokasyon ustası olarak, Şubat ayında kendisini bir savaş uçağında gösteren ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'e bir hava düellosunda Bahmut’un kaderine karar vermesini tavsiye ettiği bir video yayınladı.

Vladimir Putin gibi St. Petersburg doğumlu olan Prigojin, hırslarına uygun bir ordu kurmak için mahkumları af karşılığında Ukrayna'da savaşmak üzere silah altına aldı.

Putin'in aşçısı

Evgeni Prigojin hapishane dünyasına yabancı değil, Sovyet döneminde adi suçlardan dolayı dokuz yıl hapis yatmış. SSCB'nin çökmekte olduğu 1990 yılında hapisten çıktı ve sosisli sandviç satarak başarılı bir iş kurdu.

Daha sonra üst sınıfa geçerek, Vladimir Putin'in de kendi siyasî yükselişinin tadını çıkardığı St. Petersburg'un en popülerlerinden biri haline gelen lüks bir restoran açtı.

Vladimir Putin'in 2000 yılında başkan olmasının ardından Kremlin'de çalışan mutfak ekibi, ona "Putin'in şefi" lakabını taktı. Putin’in aşçısı, kamu ihaleleri sayesinde milyarder oldu.

Prigojin’in bu parayla, Rus ordusunun ve özel servislerinin sert mizaçlı gazilerinden oluşan özel bir ordu olan Wagner'i kurmak için kullandığı söyleniyor. 

Kaynak: Ajans Bizim