Avrupa sıcaktan kavruluyor! Üst üste rekorlar...
Avrupa'nın geneli ve özellikle Fransa, yoğun bir sıcak hava dalgasıyla karşı karşıya. Tarihi sıcaklıklar kayıtlara geçerken bölgeyi etkisi altına alan ve mevsim normallerinin oldukça üzerine seyreden sıcaklıklar tarımı da olumsuz etkiliyor. Peki bu tablo bize ne gösteriyor?
İklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkileri dünyanın dört bir yanında hissedilirken Fransa tarihi bir sıcaklık dalgasıyla mücadele ediyor. Kendisini yoğun bir şekilde hissettiren tehlikeli sıcaklık Biarritz kentinde tüm zamanların sıcaklık rekorunun kırılmasına neden oldu. Sıcaklık aynı zamanda aylık ortalama değerleri de alt üst etti.
Uzmanlar tarafından altı çizilen nokta ise kuzey yarımkürede 21-24 Haziran tarihleri arasında görülen ve Güneş'in en dik açılarını gönderdiği ve en uzun günlerin yaşandığı yaz gündönümüne (solstice) henüz gelmemiş olmamız.
'AKILLARA DURGUNLUK VERİCİ...'
Rekor seviyedeki sıcaklıkların bu denli erken dönemde gelmiş olması meteoroloji uzmanları tarafından “akıllara durgunluk verici” olarak ifade edilirken Biarritz örneği oldukça çarpıcı.
Biarritz'teki meteoroloji istasyonu bugüne kadar haziran ayında 40 santigrat dereceyi dahi görmedi. Geçmişteki haziran ayı rekoru 2003 yılında 39.2 derece olarak kayıtlara geçmişti. Bundan 19 yıl sonra sıcak hava dalgası kente bir rekor getirdi ve bir önceki rekorun neredeyse 4 derece üzerinde 42.9 ile yeni rekor tarihe yazıldı.
Bir süredir Avrupa'nın güneybatısı ve Afrika'nın kuzeybatısında biriken ve etkili olan yüksek sıcaklıklar Portekiz açıklarındaki alçak basınç alanının etkisiyle Avrupa'nın merkezine Fransa'ya ve Almanya'nın batısına taşınıyor. Bunun yanında Atlantik'ten gelen yüksek hızlı jet akıntısı da kıtada giderek yoğunlaşan yüksek basınç üzerinde önemli bir etkiye sahip.
Bu öyle bir sıcaklık dalgası ki Biarritz açısından bakmak gerekirse yılın bu döneminde bölgedeki ortalama yüksek sıcaklığın 22 derece olduğunu belirtmekte fayda var. 18 Haziran 2022 tarihinde ise ortalamanın yaklaşık 21 derece üzerinde bir sıcaklık kayıtlara geçiyor.
Bunun yanı sıra Fransa, 16 Haziran 2022'de tarihindeki en erken 40 derece seviyesini gördü. Rekor, Saint-Jean-de-Minervois'da kayıtlara geçerken bundan önceki en erken 2003 yılında 21 Haziran tarihindeydi. Bu durum Fransa'nın tarihindeki en yoğun sıcaklık dalgasını yaşayacağının bir işareti olarak kayıtlara geçerken önümüzdeki günlerde yeni rekorların gelebileceği de ifade edilmekte.
Sıcaklık dalgaları aslında yeni değil. Uzun vadeli ortalamalara bakmak senelik değişimleri, ekstra anomalileri gölgede bırakabiliyor ancak şu da bir gerçek ki günümüzde ve yakın geçmişte yaşanan sıcaklık dalgaları, insan eliyle ortaya çıkmış iklim değişikliği ve küresel ısınmaların da etkisiyle ekseriyetle görüldüğü bölgede rekor sıcaklıklara neden oluyor.
BEKLENEN YAĞIŞ GELMEYİNCE...
Fransa'nın son yarım yüzyılda ciddi derecede ısındığı açık. Hatta ülkede tarımsal su kaynaklarının gelecekte yetersiz kalabileceği üzerine ciddi bir endişe hissedilmekte. 2022 kışını kuru soğuklarla yaşayan Fransa, beklediği bahar yağışlarını da bulamazken bu durum endişeleri artırmakta.
Ülkedeki bazı gözlemciler bu koşulların istisnai olduğunu söylese de iklim tahminleri açık: Bu senaryonun kendisini sık sık tekrar etmesi muhtemel. Buna hazırlanmak için bazı çiftçiler kışın doldurulacak su rezervlerinin inşa edilmesi gerektiğini söylüyor ancak bu konu da tartışmalı zira önemli bir çoğunluk verimliliğin düşmemesi için suyun yapay rezervlerde değil doğrudan toprakta depolanmasını tercih ediyor ve bu konuda yeni çalışma yöntemlerine yöneliyor.
Bununla birlikte Türkiye'de de çarpıcı bir tablo gözlemlenmekte. Şu zamana kadar adeta bahar gibi geçen ve yağışlarla serin havaların da gözlemlendiği yaz belki sıcak havalarla arası iyi olmayanlar için ideal geçiyor ancak çitfçiler için tablo sağlıklı değil. Örneğin Ankara'da yılın bu döneminde sıcaklıkların yaklaşık 30 derece civarında seyretmesi beklenirken başkentte sele dönüşen yağışların görülmesi, Avrupa'nın genelinde yaşanan anormalliklerin bir parçası olarak ifade ediliyor.
*Scott Duncan, WX Charts, Le monde (Canicule : va-t-on manquer d’eau pour nourrir la France?)
Kaynak: Web Özel