ABD'den şaşırtan İran iddiası: Nükleer silah için gerekli uranyum elde edecekler!

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, NBC televizyonuna verdiği mülakatta, İran'ın nükleer programı üzerine 2015'te imzalanan anlaşma kapsamındaki kısıtlamaları kaldırmaya devam etmesi durumunda, haftalar içinde nükleer silah için gerekli uranyumu elde edebileceği iddiasında bulundu.

İran ile 2015'te imzalanan ve önceki yönetimin çekildiği Ortak Kapsamlı Eylem Planı (OKEP) anlaşmasına dönülüp dönülmeyeceğine yönelik bir soruya yanıt veren Blinken, İran'ın şartları yerine getirmesi durumunda ABD'nin anlaşmaya dönmek istediğini açıkladı. Blinken, İran'ın ABD ve müttefikleri ile nükleerden başka birkaç konuyu da içine alacak şekilde kapsamlı, güçlü ve uzun süreli bir anlaşma için masaya oturması gerektiğini ifade etti.

İran'ın aylar içinde nükleer silah elde etmek için gerekli uranyumu zenginleştirecek bir konumda olduğunu öne süren Blinken, Tahran'ın nükleer anlaşma kapsamındaki kısıtlamaları kaldırmaya devam etmesi durumunda "haftalar içinde nükleer silah için gerekli uranyumu elde edebileceğini" iddia etti.

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, uranyumu daha hızlı zenginleştirmeye imkan tanıyan 1000 adet gelişmiş santrifüj makinesini 3 aydan kısa süre içinde kuracaklarını açıklamış, nükleer faaliyetler konusunda önceki yıllarla "kıyaslanamaz" şekilde ilerleme kaydettiklerini söyleyerek, "3 aydan önce IR-2m santrifüj makinelerini yerleştirmiş olacağız. Bu makineleri aynı zamanda hem üretiyor hem de kuruyoruz." dedi.

Kemalvendi ayrıca, nükleer anlaşmada İran'a en fazla 3,67 oranında uranyum zenginleştirme izni verilmesine rağmen şu ana kadar yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş 17 kilogram uranyum ürettiklerini belirtti.

MECLİSTE HÜKÜMETİN İTİRAZLARINA RAĞMEN ÇIKARILAN NÜKLEER YASA

Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de öldürülmesinden kısa süre sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı" yasasını çıkarmıştı.

Hükümet, dış politikada ülkeyi zora sokacağı gerekçesiyle itiraz ettiği yasayı, Anayasayı Koruyucular Konseyinde (AKK) nihai onayı almasının ardından uygulamak zorunda kalmıştı.

Yasa, İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor.

Yasa ayrıca, nükleer anlaşmanın taraflarının 21 Şubat'ta kadar Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran'ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol'den ayrılmasını zorunlu kılıyor.

Tahran yönetimi, Ek Protokol uyarınca, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin nükleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran'ın Ek Protokol'den ayrılması, UAEA müfettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.

Kaynak: AA