4 soru 4 cevap | Ukrayna'daki yolsuzluk operasyonuyla ilgili neler biliyoruz?
Füzelerin gölgesindeki Ukrayna'da yönetim, büyük bir yolsuzluk operasyonuna imza attı. Orduya gıda alımından, jeneratör ihalesine kadar pek çok kamu alımı incelendi. Zelenski görevden almaların bir son olmadığı görüşünde.
1) Ne oldu?
Rusya ile savaşta olduğundan bu yana, Ukrayna'da ülkedeki ilk büyük politik çalkantı gerçekleşti. 12 üst düzey Ukraynalı isim görevini bıraktı. Zelenski’nin yardımcısı Mykhailo Podolyak, “Başkan toplumu görüyor ve duyuyor, halkın talebine kulak veriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Görevden alma dalgası, altyapı bakan yardımcısının yurt dışından jenaratör alımında 400 bin dolarlık yolsuzluk yaptığı iddiasıyla tutuklanması ile başladı. Bu olay savaşın başlangıcından bu yana ülkedeki en büyük yolsuzluk operasyonu oldu.
Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, “Bazı kararlar kişisel kararlarımdı, bazıları bugün yaşandı bazıları yarın yaşanacak. Bahsettiğim kişiler arasında bakanlıklarda farklı kademelerde olanlar da var” ifadelerini kullandı.
2) Kimler görevlerinden ayrıldı?
📌Başsavcı Yardımcısı Oleski Simonenko
📌Bölgesel Kalkınma Bakan Yardımcısı Ivan Lukerya
📌Bölgesel Kalkınma Bakan Yardımcısı Viyaçeslav Negoda
📌Sosyal Politika Bakan Yardımcısı Vitali Muziçenkok
📌Dnipropetrovsk, Zaporijya, Kiev, Sumi ve Herson bölge valileri
Başbakan Denis Shmyhal, “Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde yolsuzluk ile mücadelemizi sürdürüyoruz” diyor. 23 Haziran 2022 tarihinde Ukrayna’ya AB’ye üye ülke statüsü verilmişti.
3) Neden istifa ettiler?
Savunma Bakanlığı, birliklerin ikmalinden sorumlu olan bakan yardımcısı Vyacheslav Shapovalov’un yolsuzluk değil farklı sebeplerle istifa ettiğini söyledi ancak daha sonra Shapovalov’un birliklere gıda satın alımında fazla ödemede bulunduğu ortaya çıktı.
Parlamentoda yolsuzlukla mücadele konusunda kurulan komitenin başında olan Anastasia Radina yeni kanun ile birlikte ordu için alınan malzemelerin fiyatının internette şeffaf bir şekilde duyurulacağı bir kanun taslağı üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Orduya alınan malzemelere silahlar dahil olmayacak. Ukrayna Güvenlik Konseyi’nin başındaki Oleksiy Danylov’a göre; ülkenin savunma harcaması şu anda Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 32.5’ine denk geliyor.
Zelenski’nin Özel Kalem Müdür Yardımcısı Kyrylo Timoşenko’nun neden istifa ettiği açıklanmadı. 2019’da seçim kampanyasında çalışan bu isim şimdi ise bölgesel politikaların belirlenmesinde görev alıyordu. Timoşenko savaş sırasında lüks spor otomobillere bindiği gerekçesiyle ülkesinde medyanın hedefi olmuştu. Özel Kalem Müdür Yardımcısı Telegram’da yayımlanan mesajında “her gün ve her dakika iyi işler yapma fırsatı” için başkana teşekkür etti.
Başsavcı Yardımcısı Oleski Simonenko savaş sırasında ailesi ile birlikte İspanya, Marbella’da tatil yaptığı için eleştirilmişti. Kendisi bu eleştirilere sessiz kalırken, geçen günlerde Başkan Zelenski, devlet görevlilerinin resmi işleri dışında ülkeyi terk etmelerini yasakladığını duyurdu.
4) Ukrayna’da yolsuzluk ne durumda?
Ukrayna, Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün yolsuzluk listesinde 180 ülke arasında 122’inci sırada yer alıyor. Savaştan önce de yolsuzluk ülkede ciddi bir sorundu. Zelenski’nin seçim vaatlerinden biri ülkede yolsuzluğu bitirmekti. Ülkede başka görevlilerin istifa edip etmeyeceği bilinmiyor.
Zelenski’nin üyesi olduğu Halkın Hizmetkarları Partisi’nin başkanı David Arakhamia savaşın başından bu yana politikacılara, “Savaşa odaklanın, kurbanlara yardım edin, bürokrasiyi kesin ve şüpheli işleri bırakın diyoruz” ifadelerini kullanıyor. Arakhamia, bazı politikacıların bu mesajı aldığını bazılarının ise pek üzerine alınmadığını söylerken, “İnsani yaklaşımımız işe yaramazsa, bunu OHAL ile yapacağız” diyerek yolsuzluğa bulaşanlara gözdağı veriyor.
Bugün Ukrayna ekonomisi savaştan dolayı yarıya yakın küçüldü. Avrupa Birliği yetkilileri ise üyelik sürecindeki ülkeden şeffaflık adına sürekli yeni adımlar bekliyor.
Zelenski yolsuzluğun üzerine daha cesurca gideceklerini şu sözler ile belirtiyor: “Geçmişte olanları geri almanın bir yolu yok, bazıları bütün yaşamlarını bir koltuğu kovalamak ile geçiriyor.”
Kaynaklar: Reuters, Wall Street Journal, Haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel