İnsanlar mağaralara geri mi dönecek?
NASA, Ay'da ve Mars'ta bazı mağaralar keşfetti. Bu mağaralar söz konusu gök cisimlerinin yüzeyine göre insan yaşamına daha elverişli. Buralarda kurulacak koloniler yıllardır tartışılırken ilk yerleşimler mağaralarda başlayabilir. Böylece insan medeniyetin başladığı mağaralara geri dönebilir.
İnsanlık yüzyıllardır başka gezene yerleşmenin hayalini kuruyor. Jules Verne'in 1865 yılında yayımlanan "Ay'a Yolculuk" kitabı, bu isteğin uzun süredir var olduğunu gösteren olgulardan yalnızca biri.
20. yüzyıl ortalarında ABD Ay'a insanlı yolculuk yapan ilk ülke oldu. Apollo projesi ile ABD, Dünya'nın uydusuna toplamda 7 sefer düzenledi. Daha sonra Ay'a insanlı seferler sona erse de insanlığın bu gök cismine, daha sonra da Mars'a yerleşme planları yakında gerçekleşeceğe benziyor. İnsanlığın mağarada evrimleşmesi gibi buralara kurulacak kolonilerde yaşam mağaralarda başlayabilir.
30 KATLI BİNA KADAR ÇUKUR...
Geçtiğimiz günlerde Ay'ın yüzeyinde keşfedilen silindir şeklinde bir çukur heyecan yarattı. 100 metre derinliğe sahip bu yapının en önemli özelliği ise, ısısının 17 santigrat derece olması. Çukurun dibindeki sürekli gölgede kalan yerler yüzeye göre oldukça serin. Üstelik gece olduğunda yüzeydeki dondurucu soğukluğa karşın burası hala aynı sıcaklıkta kalmaya devam ediyor.
Araştırmayı yöneten ABD'deki UCLA Üniversitesi'nde gezegen bilimcisi Tyler Horvath, NASA'nın Ay yüzeyini inceleyen Lunar Reconnaissance Orbiter aracındaki bir termal kamera ile çukuru keşfetti.
Ayrıca bilim insanları çukurda bir oyuk daha keşfettiler. Ay'ın üzerinde bulunan 876 kilometre çapındaki 'Sükunet Denizi' bölgesindeki bu çukurdaki bir oyuğun, devasa bölgeyi baştan başa kat eden dev bir mağaranın girişi olabileceği tahmin ediliyor.
Ay'da varlığı tahmin edilen dev mağara, daha önce Mars'ta bulunan devasa yer altı tünellerine oldukça benziyor. Milyarlarca yıl önce hem Ay'da hem de Mars'ta olan volkan patlamaları sonrası akan lavların üst tarafta katılaşınca alt kısımdan devam ettiği, ve lavlar soğuyunca yer altında devasa tüneller oluştuğu teorisi üzerinde duruluyor. Yüzeye çarpan asteroitlerin oluşturduğu çukurlar da bu dev mağaralara girişler açıyor.
Koşulların ve sıcaklığın bu dev mağaralarda, yüzeyden daha iyi olduğu var sayılıyor. Ay'da bir atmosfer tabakası ya da yüzeyi radyoaktif ışınlardan koruyan bir manyetosfer (gezegenleri radyoaktif ışınlara karşı koruyan manyetik alan) tabakası bulunmuyor. Bu yüzden Güneş'ten ya da uzayın derinliklerinden gelen radyoaktif ışınlar yüzeyi adeta bombalıyor. 15 gün süren bir ay günü sırasında ay yüzeyi suyu kaynatacak kadar sıcak oluyor.
Mars'ın ise çok ince bir atmosferi var ancak bu gezegenin manyetosferinin milyarlarca yıl önce parçalandığı tahmin ediliyor. Ortalama sıcaklığı eksi 60 derece olan Mars'ın yüzeyi oldukça soğuk olmasına karşın Güneş'ten gelen radyoaktif ışınlar yüzeyi adeta dövüyor.
MAĞARALAR YENİ EVİMİZ OLABİLİR Mİ?
Ay'a, daha sonra da Mars'a gitme hatta koloni kurma planları yapan insanlık için bu 'serin' mağaralar daha çok önem kazanıyor. Bu mağaranın koloni kurmak için ideal koşullara sahip olduğu tahmin ediliyor. Radyasyon yüzünden pişen kayalık yüzeyler yerine bu serin mağaralara binaların inşa edilmesi daha da muhtemel. Üstelik bu mağaralarda yaşam için gerekli olan suyun da bulunduğu tahmin ediliyor.
Ay'da bulunan çukur ile ilgili çalışmaya öncülük eden bilim insanlarından David Paige, "İnsanlar mağaralarda yaşayarak evrimleştiler" diyerek Ay ve Mars'a kurulacak kolonilerde de insan yaşamlarının tıpkı Dünya'daki gibi mağaralarda başlayabileceğini ifade etti.
NASA'nın Ay'daki mağaraları araştırmak için henüz bir projesi yok ancak NASA, Mars'taki tünelleri araştırmak için buraya ReachBot adı verilen robotlar göndermek istiyor. ReachBot ekibinin bir parçası olan Stanford Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olan Stephanie N., "Bu robotla ilgili amacımız, bölgeyi incelemek için oraya varmadan çok daha önce gitmek" diye konuştu.
NASA 2026 ya da 2027 sonrasında Ay'a bir dizi insanlı uçuş gerçekleştirmeyi planlıyor. Uçuşlarda Space X firmasının roketleri kullanılacak. NASA burada koloni kurup nadir element madenciliği yapmak ve Mars görevi ile ilgili bilimsel çalışmalar yürütmek istiyor. Burada elde edilen bilgiler, Mars yolculuğu için kullanılacak. Ay'daki mağaraların yapısı, Mars'ta koloni kurmak için gereken bilgilere ışık tutacak.
Mars'a yolculuğun bu yüzyıl içinde yapılması planlanıyor. Yolculukta Space X firmasının Starship gemisi kullanılacak. Yolculuğun 7 ay sürmesi beklenirken, giden ilk kafilenin Mars'a yerleşmesi ve geri dönmemesi planlanıyor.
Kaynaklar: The Atlantic, CNN, NASA, Space.com, PC Mag