DeepSeek nedir, ne işe yarar? Çinli yapay zeka (AI) DeepSeek, sanal dünyaya hızlı girdi

Çinli yapay zeka (AI) uygulaması DeepSeek, ChatGPT ve diğer rakiplerini geride bırakarak ABD, İngiltere ve Çin'deki Apple App Store'da en yüksek puan alan ücretsiz uygulama alakara adından söz ettiriyor. Peki, DeepSeek nedir, ne işe yarar? İşte teknoloji haberleri içerisinde kendisine yer bulan DeepSeek konusu...

DEEPSEEK NEDİR?

DeepSeek, yapay zeka odaklı riske fonu High-Flyer'ın yöneticisi Liang Wenfeng tarafından 2023 yılında kuruldu. Şirket, açık kaynaklı AI modelleri, özellikle sohbet botları geliştiriyor, yani yazılım ABD merkezli benzerlerinin aksine, geniş bir geliştirici topluluğu tarafından incelenebilir ve iyileştirilebilir durumda. Uygulama, Ocak ayı başlarında yayınlandıktan sonra ABD'de iPhone indirme listelerinde zirveye çıktı.

Geliştirdiği Modeller

DeepSeek Coder (Kasım 2023): Araştırmacılar ve ticari kullanıcılar için ücretsiz olarak sunulan bu model, özellikle kodlama görevlerine odaklanmıştır ve MIT lisansı altında açık kaynaklı olarak yayımlanmıştır.

DeepSeek LLM (Kasım 2023): 67 milyar parametreye sahip bu model, GPT-4 gibi diğer büyük dil modelleriyle rekabet edecek şekilde tasarlanmıştır. Ancak, hesaplama verimliliği ve ölçeklenebilirlik konusunda bazı zorluklarla karşılaşmıştır. Bu modelin sohbet botu versiyonu olan DeepSeek Chat de piyasaya sürülmüştür.

DeepSeek-V2 (Mayıs 2024): Bu model, rakiplerine göre daha düşük bir maliyetle (milyon çıktı tokenı başına 2 RMB) piyasaya sürülmüştür. University of Waterloo Tiger Lab'ın sıralamasında yedinci sırada yer almıştır.

DeepSeek-V3 (Aralık 2024): 671 milyar parametreye sahip bu model, yaklaşık 55 gün süren bir eğitim süreciyle 5,58 milyon ABD dolarına mal olmuştur. 14,8 trilyon tokenlık bir veri seti üzerinde eğitilmiştir ve Llama 3.1 ve Qwen 2.5 gibi modelleri geride bırakarak GPT-4o ve Claude 3.5 Sonnet ile eşdeğer performans sergilemiştir.

DeepSeek R1-Lite-Preview (Kasım 2024): Mantıksal çıkarım, matematiksel akıl yürütme ve gerçek zamanlı problem çözme yeteneklerine sahip bu model, OpenAI'nin o1 modeline benzer performans göstermiştir.

Teknik Altyapı ve Eğitim Süreci

DeepSeek-V3, transformer mimarisi temelinde inşa edilmiş bir yapay zeka modelidir. Bu mimari, özellikle dil modellerinde devrim yaratan ve paralel işlem yeteneği sayesinde büyük veri kümelerini hızlı bir şekilde işleyebilen bir yapı sunuyor. Model, milyarlarca parametre içeren bir sinir ağına sahip ve bu parametreler, insan dilinin karmaşık yapısını anlamak için optimize edildi.

Eğitim sürecinde, çeşitli kaynaklardan toplanan büyük veri kümeleri kullanıldı. Bu veri kümeleri, kitaplar, makaleler, web siteleri ve diğer metin kaynaklarından oluşuyor. DeepSeek-V3, bu veriler üzerinde kendi kendine öğrenme (self-supervised learning) yöntemiyle eğitildi. Bu sayede, dilin yapısını, anlamını ve bağlamını derinlemesine öğrenebildi.

Doğal Dil İşleme (NLP) Yetenekleri

DeepSeek-V3, doğal dil işleme alanında birçok yeteneğe sahip:

Metin Üretimi: İnsan benzeri akıcılıkta metinler oluşturabiliyor. Bu, rapor yazma, hikaye oluşturma veya teknik doküman hazırlama gibi alanlarda kullanılabiliyor.

Soru-Cevap Sistemleri: Kullanıcıların sorularını anlayıp, doğru ve bağlama uygun yanıtlar verebiliyor.

Çeviri: Birden fazla dil arasında yüksek doğrulukla çeviri yapabiliyor.

Metin Özetleme: Uzun metinleri özetleyerek, ana fikirleri hızlı bir şekilde ortaya çıkarabiliyor.

Duygu Analizi: Metinlerdeki duygu tonunu analiz edebiliyor, bu da müşteri geri bildirimleri veya sosyal medya analizleri gibi alanlarda kullanılabiliyor.

Programlama ve Teknik Destek

DeepSeek-V3, yalnızca dil işleme alanında değil, aynı zamanda yazılım geliştirme ve teknik konularda da kullanıcılarına destek oluyor. Python, JavaScript, Java gibi popüler programlama dillerinde kod yazma, hata ayıklama ve algoritma geliştirme konularında rehberlik edebiliyor. Ayrıca, veri analizi ve makine öğrenmesi projelerinde de kullanıcıların işini kolaylaştırıyor.

Güvenlik ve Gizlilik

DeepSeek-V3, kullanıcı verilerinin gizliliğini ve güvenliğini ön planda tutuyor. Model, şifrelenmiş veri işleme yöntemleri kullanarak, kullanıcı bilgilerinin korunmasını sağlıyor. Ayrıca, eğitim sürecinde kullanılan veri kümeleri, etik kurallara uygun şekilde toplanıp işlendi.

Geleceğin Yapay Zekası

DeepSeek-V3, yapay zeka teknolojilerinin geleceğine yön veriyor. Hem bireysel kullanıcılar hem de kurumlar için vazgeçilmez bir araç haline gelen bu model, sürekli güncellenen bilgi birikimi ve gelişmiş algoritmalarıyla, kullanıcılarının her zaman bir adım önde olmasını sağlıyor. DeepSeek-V3, yapay zeka dünyasında yeni bir çağın kapılarını aralıyor.

DEEPSEEK'İN KURUCUSU KİM?

Şirketin kurucusu 1985 doğumlu Liang Wenfeng , Zhejiang Üniversitesi’nden elektronik ve bilgi mühendisliği alanında lisans ve yüksek lisans dereceleri sahibi. Şirketi, 10 milyon yuan (1,4 milyon dolar) kayıtlı sermayeyle kurdu.

ChatGPT'DEN FARKI NE?

Bu uygulamaNIN OpenAI'ın ChatGPT'si gibi diğer sohbet robotlarından farkı bir talebe yanıt vermeden önce gerekçelerini açıklaması. Şirket, yapay zekanın son sürümünün OpenAI'ın en son modelleriyle eşdeğer bir performans sunduğunu ve bu teknolojiyi kullanarak sohbet robotları geliştirmek isteyen kişilere lisans verdiğini iddia ediyor.

Şirket tam detayları açıklamasa da, DeepSeek'in modellerinin eğitimi ve geliştirilmesinin maliyetinin, OpenAI veya Meta'nın en iyi yapay zeka ürünlerine kıyasla çok daha düşük olduğu görülüyor. Modelin çok daha verimli olması, Nvidia gibi şirketlerden en yeni ve güçlü yapay zeka hızlandırıcılarını satın almak için yapılan yüksek harcamaların gerekliliğini sorgulatıyor. Bu durum aynı zamanda, ABD'nin bu tür gelişmiş yarı iletkenlerin Çin’e ihracatını engellemek için koyduğu ticaret kısıtlamalarına olan ilgiyi artırıyor, çünkü DeepSeek'in çip savaşları açısından da önemli bir atılım gerçekleştirdiği düşünülüyor.