Bilim insanları tesadüfen buldu! Öldükten sonra beynimiz...'
"Beyin nasıl çalışır?" sorusunun yanıtını bulmaya çalışan bilim insanları bu kez tesadüfen önemli bir adım attı. Ölüm döşeğindeki yaşlı adamın yaşamını yitirdiği sırada bağlı olduğu cihazın kaydettikleri ölümden sonra beyinde olup bitenlere dair önemli ipuçları veriyor.
Bilim insanları 87 yaşındaki bir adamın ölüm döşeğinde geçirdiği son anlarındaki beyin dalgalarını kayıt altına aldı. Çalışmayla ölüm esnasında beyinde neler yaşandığına dair kritik bilgiler de toplanmış oldu. Araştırmayı ilginç kılan detaylardan biri de söz konusu kaydın bilinçli olarak alınmamış olmasıydı. Bunu açmakta fayda var...
Yaşlı adam sert bir düşüş sonrası bir tür epilepsi geliştirmiş ve hastanede tedavi altına alınmıştı. Estonya'da Tartu Üniversitesi'nden hesaplamalı nörobilim uzmanı Prof. Dr. Raul Vicente Zafra ve ekibi yaşlı adamı sürekli olarak elektroensefalografiye (EEG) bağlı tutuyordu. Bu sayede nöbetleri takip edebiliyorlar ve tedavi mümkün oluyordu.
BEKLENMEDİK BİR ANDA!
Lakin yine bir EEG sırasında hasta adam kalp krizi geçirdi ve yaşamını yitirdi. Bu beklenmedik olay esnasında yaşlı adamın EEG'ye bağlı olması sayesinde bilim insanları hayatını kaybetmek üzere olan bir bireyin beynindeki aktiviteleri tamamen tesadüf eseri kaydetmiş oldu.
Ortaya çıkan bulgu ise şaşırtıcıydı zira uzunca yıllardır sorulan bir soruya yanıt bulunmuş olabilirdi...
Nörobilimciler, ölümden dönen pek çok farklı insandan “Hayatım adeta bir film şeridi gibi gözlerimin önünden aktı gittı” iddiasını duydu, duyuyor. 2017'de bu fenomene ilişkin yapılan bir psikoloji araştırmasında katılımcılar da film şeridi metaforuna katılıyordu ancak aktardıklarına göre görüntüler doğrusal değildi. Anlar rastgele gözlerinin önüne geliyordu.
ÖLÜM ANINDAN SONRA DA BEYİN ÇALIŞMAYA DEVAM EDİYOR
Frontiers in Ageing Neuroscience adlı uluslararası hakemli dergide 22 Şubat'ta yayınlanan makale bu durumun nörolojik sebeplerini incelerken beynin ölüme geçiş sırasında aktif ve koordine çalıştığını hatta bu durumun ölüm sonrasında da bir süre devam ettiğini buldu. Louisville Üniversitesi'nden beyin cerrahı Dr. Ajmal Zemmar şöyle anlatıyor:
“Ölüm sırasındaki 900 saniyelik beyin aktivitesini ölçtük ve kalbin atmayı durdurmasından 30 saniye önce ve sonra neler olduğunu araştırmak için özel bir odak belirledik. Kalbin durmasından hemen önce ve sonra, gama salınımları olarak adlandırılan sinirsel salınım bandında ve ayrıca delta, teta, alfa ve beta salınımları gibi diğer dalgalarda da değişiklikler gördük.”
Beyin dalgaları, yaşayan insan beyninde bulunan ritmik beyin aktivitesi örgüleridir. Gama da dahil olmak üzere farklı salınım türleri; konsantre olma, rüya görme, meditasyon, anı hatırlama, bilgi işleme ve bilinçli algılama gibi yüksek bilişsel işlevlerde yer alır.
Dr. Zemmar, “Hafızadan geri çağırma işlemi sırasında beyin -ölüme yakın deneyimlerde bildirilenlere benzer şekilde- ölmeden hemen önce önemli anıları son kez hatırlıyor olabilir” diye konuşuyor ve şöyle devam ediyor:
“Bu bulgular, yaşamın tam olarak ne zaman sona erdiği konusundaki anlayışımızı tekrar sorgulamamıza neden oluyor ve organ bağışı için organların alınmasının zamanlaması ile ilgili yeni ve önemli soruları ortaya çıkarıyor.”
Bu çalışma, ölüm sürecindeki insanlarda beyin aktivitesini ölçen ilk çalışma olsa da, kontrollü ortamlarda tutulan sıçanlarda gama salınımlarındaki benzer değişiklikler daha önce gözlemlenmişti. Bu, ölüm sırasında beyin organizmalarının farklı türler arasında da görülen biyolojik bir tepki vermesinin mümkün olduğu anlamına geliyor.
TEK BİR VAKAYA DAYANSA DA...
Aynı zamanda şunu da belirtmekte fayda var ki söz konusu ölçümler tek bir vakaya dayanmakta. Ayrıca araştırmada ortaya çıkan çarpıcı sonuca yaralanmış, nöbetler geçiren, vücudunda ödem olan bir hastanın EEG'sinin yorumlanmasıyla varıldı.
Bunlar çalışmanın bilimsel anlamda gücünü zayıflatsa da araştırmacılar elde ettikleri bu önemli bulgunun gelecekte daha komplike çalışmaların kesinlikle yolunu açacağını umut ediyor. Dr. Zemmar da bu görüşte:
“Sevdiklerimiz gözlerini kapatmış ve aramızdan ayrılıp ebedi istirahate ilerlemeye hazır olsalar da beyinleri hayatlarında yaşadıkları en güzel anlardan bazılarını tekrar ediyor olabilir.”
*Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı Euronews'da “Our lives may actually flash before our eyes when we die, new study suggests” başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.
Kaynak: Web Özel