Araştırmalar ortaya koydu! Facebook'ta okuyucuyu yanlış yönlendirenler kazandı!

Doğru bilgiyi okuyucuya en doğru şekilde ulaştırmak gazetecilerin görevi, doğru bilgiye en doğru şekilde ulaşmak da okuyucunun hakkı. Bu elbette değişmez bir kaide ancak son günlerde yapılan kapsamlı bir araştırma “farklı” bir sonuca işaret etmekte.

Bilindiği üzere Facebook'un genel etkileşim oranı bu yıl düşüş gösteriyor bunda etkili olmuş olabilecek bir veriye ulaşıldı. Genel düşüşün aksine haberleri okuyucuyu “yanlış yönlendiren” bir şekilde paylaşan sitelerin Facebook platformunda paylaşım rekorları kırdığı tespit edildi.

HER 5 ETKİLEŞİMDEN 1'İ...

Alman Marshall Fonu'nun hazırladığı rapora göre Nisan-Haziran ayları arasında ABD sitelerinin elde ettiği -paylaşımlar, beğeniler ve yorumlar gibi- her 5 etkileşimden 1'i, bilgiyi “sorumsuzca toplayıp paylaşan” sayfalarda meydana geldi.

Haber kaynaklarının güvenilirliği noktasında çalışan NewsGuard'ın ölçümler yaptığı raporda ABD'nin bu alanda meşhur sayfaları Daily Wire, TMZ, Epoch Times ve Breitbart gibi bir konu hakkında tartışma yaratmak adına bilgileri çarpıtan ve yanlış sunan yayın organları da yer aldı.

Bununla birlikte araştırmacılar ortaya bir nüans da koyuyor. Bu araştırmada ciddiye alınıp yer verilen yayın organları haberi yayarken “yanlış” yönlendirmelere başvuruyor.

Tık avcılığı ya da yaygın kullanılan “clickbait” yapan oluşumlar bu araştırmaya dahil ancak düpedüz yalan söyleyen ve sadece yanlış bilgiler vererek toplumu yanlış yönlendiren oluşumlar ile yukarıda adı geçen kaynaklar oldukça farklı.

'KOMPLO TEORİLERİNE YOL AÇIYOR'

Lakin yine de yaptıkları zarar verici nitelikte. Alman Marshall Fonu Dijital İnovasyon ve Demokrasi Girişimi Direktörü Karen Kornbluh, “Bu siteler anekdotları kendilerine göre seçiyor ve aşı tereddütlerine ya da başka komplo teorilerine yol açıyor” ifadelerini kullanıyor.

Araştırmada aşı tereddütlerine orantısız bir şekilde ses veren, platform oluşturan siteler de dikkat çekmekte. Bu sitelerin Covid-19'a karşı aşı olmamanın doğurduğu risklerden yeteri kadar söz etmediğinin altı çizildi.

Örnek olarak gösterilen haberlerden bir tanesi Daily Wire tarafından Haziran 2021'de yayınlanan “NFL yıldızı diğer sessiz oyuncuları temsil etmek için aşı olmayı reddediyor” başlıklı haber.

Sosyal medya platformları siyahla beyaz kadar net bir şekilde kurgu olup olmadığı belli olan içeriklere direkt olarak müdahale ediyor; yol katettikleri de söylenebilir ancak söz konusu muallak içerikler olunca bunlarla ilgili olarak sağlıklı bir adım atabildiklerini söylemek pek mümkün değil.

Baracak Obama döneminde OECD'nin (Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü) ABD elçisi olan Kornbluh şöyle diyor: “Gerçek anlamda önümüzdeki tablo, gördüğümüz şey, bilgi ortamının çarpıcı bir şekilde değişime uğradığı...”

SON 5 YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİ

Bulgulara göre Facebook'ta yanıltıcı içerik oranı son beş yılın en yüksek seviyesinde. Ancak tamamen yanlış bilgi veren içerik paylaşımını tamamen bunun üzerine kuran sayfaların ise etkileşim alma oranları hem Facebook'ta hem de Twitter'da dikkat çekici bir şekilde keskin bir düşüş yaşadı.

Sadece Twitter'a bakıldığında ise farklı bir tablo ortaya çıkmakta. Onaylı hesapların paylaştığı içeriklerin yalnızca yüzde 9'u yanıltıcı sitelere, yüzde 3'ü ise yalan haber veren sitelere çıkıyor. Bu Twitter için son üç yılın en düşük seviyesi.

Tablo, Silikon Vadisi'nde net bir gerilime işaret etmekte:

Açık bir şekilde kutuplaştıran, yanıltıcı içerikler en fazla etkileşim alan içerikler oluyor bu da hem kullanıcıları platforma yöneltiyor hem de geliri artırıyor.

Facebook Sözcüsü Andy Stone, “Son birkaç ay içinde Facebook'ta en çok görüntülenen sayfalar ya Covid-19 hakkında hiç içerik paylaşmıyor ya da virüs hakkında güvenilir bilgiler paylaşıyor” şeklinde bir açıklama yaptı ve platformun yanlış bilgi paylaşarak kuralları ihlal eden milyonlarca içeriği kaldırdığını söyledi.

Twitter Sözcüsü Elizabeth Busby ise raporun Twitter'ın devam eden güvenlik çabalarının öneminin altını çizdiğini söyledi: “Yanlış ve yanıltıcı bilgileri çoğaltmak isteyenlerin (bunlar geniş erişime sahip yüksek profilli kullanıcılar olsalar bile) girişimlerini engellemeye aşırı derecede odaklanmış haldeyiz.”,

metin.aktasoglu@haberglobal.com.tr

Kaynak: Bu haberdeki bilgilerin büyük bir kısmı Washington Post'ta "Study finds sites that mislead, not flat-out lie, attract record share of Facebook engagements" başlığıyla yayınlanan makaleden derlenmiştir.

Kaynak: Web Özel