Akıllı telefon devi Apple'a şok suçlama: iPhone üzerindeki kontrolü...

Davada Adalet Bakanlığı, şirketin iPhone üzerindeki kontrolünü rakiplerini ve tüketici seçeneklerini yasadışı bir şekilde sınırlamak için kullandığını iddia ediyor.

Şikâyette, şirket, yeni uygulamaların büyümesini engellemek ve rakip ürünlerin cazibesini azaltmakla suçlanıyor.

Apple davayla "şiddetle" mücadele edeceğine söz verdi ve iddiaları reddetti.

New Jersey'deki bir federal mahkemede açılan geniş kapsamlı şikâyette, Apple'ın "yenilikçiliği engellemek" ve rakiplerini "boğmak" amacıyla "bir dizi şekil değiştiren kural" kullandığı iddia ediliyor.

SUÇLAMALAR

Kaliforniya merkezli şirket, rakiplerinin iPhone'da rakip hizmetler sunmasını engellemekle ve kullanıcıların alternatif işletim sistemlerine geçmesini zorlaştırmakla suçlanıyor.

Başsavcı Merrick Garland yaptığı açıklamada şirketin "kullanıcıları iPhone'a daha az bağımlı hale getirecek uygulamaları, ürünleri ve hizmetleri baltaladığını" söyledi.

Şikâyette, şirket tarafından atıldığı iddia edilen, uygulamaları engelleme, mobil bulut akış hizmetlerini bastırma, üçüncü taraf dijital cüzdanları sınırlama ve şirket tarafından üretilmeyen akıllı saatlerin "işlevselliğini azaltma" gibi bir dizi "rekabete aykırı" adım sıralanıyor.

Garland, Apple'ın "tekelini sadece esasa ilişkin rekabette önde kalarak değil, federal antitröst yasalarını ihlal ederek sürdürdüğünü" söyledi.

"Tüketiciler, şirketler yasaları çiğnediği için daha yüksek fiyatlar ödemek zorunda kalmamalı" diyen Garland, Apple'ı "müşterilerini içeride tutarken" aynı zamanda "rakiplerini dışarıda bırakmakla" suçladı.

Apple dışındaki akıllı telefonlara mesaj gönderen iPhone kullanıcılarının deneyimlerine işaret eden Garland, bunun şifrelenmemiş iletişim ve pikselli ya da grenli görüntüler de dahil olmak üzere "sınırlı işlevselliğe" yol açtığını söyledi.

Garland, "Apple, hem kullanıcıların hem de geliştiricilerin Apple ekosisteminin dışına çıkmasını son derece zor ve pahalı hale getiren engeller yaratıyor" dedi.

Şikayete ve savcılık yetkililere göre, savcılar mahkemede başarılı olurlarsa Apple'ı sözleşmeleri değiştirmeye zorlayabilir ve hatta şirket içinde yapısal değişiklikler yapabilirler. Ancak bu potansiyel çözümlerin çok uzak olduğu ve pek çok ihtimalin bulunduğu belirtiliyor.

APPLE'DAN SAVUNMA SÖZÜ

BBC'nin haberine göre, Apple sözcüsü Fred Sainz, davanın "gerçekler ve hukuk açısından yanlış" olduğunu ve Apple'ın "buna karşı şiddetle savunma yapacağını" söyledi.

Sainz, "Dava, kim olduğumuzu ve Apple ürünlerini rekabetin yoğun olduğu pazarlarda farklı kılan ilkeleri tehdit ediyor," dedi. "Eğer başarılı olursa, insanların Apple'dan beklediği türden bir teknoloji yaratma kabiliyetimizi engelleyecektir."

Apple'ın 2009'dan bu yana Adalet Bakanlığı tarafından üçüncü kez dava edildiği dava, Başkan Joe Biden'ın yönetimi altında şirkete karşı açılan ilk antitröst davası olma özelliğini taşıyor.

TEKNOLOJİ DEVLERİNE DAVA

Ohio'daki Case Western Reserve Üniversitesi'nde iş hukuku profesörü olan Anat Alon-Beck BBC'ye yaptığı açıklamada Apple'ın rakiplerini "sistematik olarak" ekosisteminden dışladığını söyledi ve ekledi: "Apple bunu yaparak pek çok yeni kurulmuş işletmeye, paydaşlarına, müşterilerine ve bence hissedarlarına zarar veriyor."

Bir başka antitröst uzmanı, Vanderbilt Üniversitesi profesörü Rebecca Allensworth, Adalet Bakanlığı'nın son zamanlarda ABD'li teknoloji devlerine karşı açtığı davaları yansıtıyor olsa bile, davayı "gişe rekorları kıran" bir dava olarak nitelendirdi.

Allensworth, "Adalet Bakanlığı yılda yaklaşık bir kez büyük teknoloji platformlarından birine karşı büyük bir tekelleşme davası açıyor. Bu, dört büyüklerden - Facebook, Apple, Google ve Amazon - sonuncusu. Bu gerçekten çok önemli" dedi.

Allensworth, davanın özünde akıllı telefonlar arasındaki işlevselliği artırmak ve teknoloji ve yazılımı tüketiciler ve diğer işletmeler için daha erişilebilir hale getirmekle ilgili olduğunu savunarak, "Bu Apple'ı küçük birimlere bölmek ya da bölümlere ayırmakla ilgili değil" diye konuştu.

APPLE'IN UYGULAMA KISITLAMALARI

Apple, iOS ekosistemi ve iş uygulamaları nedeniyle giderek artan bir yasal tepkiyle karşı karşıya kaldı. Geçtiğimiz ay, müzik akışı konusunda rekabet yasalarını ihlal ettiği gerekçesiyle AB tarafından 1,8 milyar Euro (1,5 milyar £) para cezasına çarptırıldı.

Avrupa Komisyonu, firmanın müzik yayın hizmetlerinin Apple uygulama mağazası dışındaki ödeme seçenekleri hakkında kullanıcıları bilgilendirmesini engellediğini söyledi.

Alon-Beck, Adalet Bakanlığı'nın yeni davasının AB'deki önceki yasal mücadelelerinden "çok daha kapsamlı" olduğunu söyledi.

Rekabetten sorumlu komisyon üyesi Margrethe Vestager, Apple'ın on yıl boyunca pazardaki hakim konumunu kötüye kullandığını söyledi ve teknoloji devine tüm kısıtlamaları kaldırmasını emretti. Apple karara itiraz edeceğini söyledi.

Adalet Bakanlığı'na göre Apple'ın ABD akıllı telefon pazarındaki payı yüzde 70'i, daha geniş akıllı telefon pazarındaki payı ise yüzde 65'i aşıyor.