Yarasalardan bulaşıyor, Çin'den yeni virüs gelir mi?

Mutasyonlu virüs koronavirüs Viral enfeksiyon Enfeksiyon Halk sağlığı Çin yarasa
Yarasalardan bulaşıyor, Çin'den yeni virüs gelir mi?

Dünya, halen KOVID-19 pandemisinin yaralarını sarmaya çalışırken, Çin’in güneybatısındaki Yunnan eyaletinde yapılan son araştırma, yeni bir küresel sağlık tehdidinin olabileceğini gösterdi. Bilim insanları, bölgede yaşayan yarasalar üzerinde yürüttükleri kapsamlı inceleme sonucunda, insan sağlığı açısından potansiyel risk taşıyan 22 farklı virüs keşfetti.

Bilim insanları Çin’in güneybatısındaki, Yunnan eyaletinde gerçekleştirdikleri araştırmada, sağlık alanında yeni ve potansiyel bir küresel tehdidin sinyallerini ortaya koydu. Bölgedeki yarasa varlığını kapsamlı bir şekilde inceleyen uzmanlar, insan sağlığı açısından ciddi risk oluşturabilecek tam 22 farklı virüsü tespit ettiler. Üstelik bu virüslerden 20’sinin, bugüne kadar bilim dünyasında hiç görülmemiş, tamamen yeni türler olduğu bildirildi. Araştırmada özellikle öne çıkan iki yeni virüsün ise insanlarda ölümcül beyin iltihabı (ensefalit) ve ağır solunum yetmezliği gibi ciddi hastalıklara neden olabilen Henipavirüs ailesiyle genetik açıdan yakın olduğu anlaşıldı. 

Yarasalardan bulaşıyor, Çin'den yeni virüs gelir mi? - Resim : 1
Yarasalardan bulaşan virüs beyin dokularına saldırıyor!

HENİPAVİRÜS NEDEN ÖNEMLİ?

Endişe yaratan araştırma sonuçlarının ardından uyarılarda bulunan bilim dünyası ise 'henipavirüslerin', zoonotik yani hayvandan insana bulaşabildiğini, bu aileye ait Nipah ve Hendra virüslerinin ise bugüne kadar insanlarda yüzde 40 ile yüzde 75 arasında değişen yüksek ölüm oranlarına yol açan salgınlara neden olduğu uyarısında bulunuyor. Henipavirüslerin beyin dokuları ve solunum sistemine saldırdığını belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya ise şunları söyledi: "Virüs ani koma, ensefalit, akut solunum yetmezliği gibi ölümcül sonuçlar doğurabiliyor."

İNSANA BULAŞIYOR MU?

Öte yandan araştırma ekibinin açıklamasına göre, özellikle virüslerin N (nükleoprotein) ve L (RNA polimeraz) proteinleri, bilinen ölümcül virüslerle yüzde 52 ila yüzde 71 arasında bir benzerlik gösteriyor. Bu durum, keşfedilen virüslerin şimdiye kadar tanımlanmış en yakın "vahşi akraba henipavirüsler" olduğunu ortaya koyuyor. Henipavirüslerin bu genetik yakınlığı, onların da benzer şekilde insan beyni ve akciğerlerine saldırma potansiyeline sahip olduğunu da  gösteriyor.

MEYVE TÜKETİMİ RİSKLİ Mİ?

Bulaşma yoluyla ilgili en dikkat çekici bulgulardan biri, virüslerin yarasa böbreklerinde bulunması oldu. Bu, virüslerin idrar yoluyla dış ortama atılabileceğine işaret ediyor. Özellikle meyve bahçelerine yakın alanlarda yaşayan meyve yarasalarının idrarları, ağaçlardaki meyvelere veya su kaynaklarına bulaşabiliyor. Böylece, virüsün meyveleri tüketen insanlar ya da hayvanlar üzerinden yayılma ihtimali artıyor. Uzmanlar, bu tür bulaşma biçiminin, daha önce Bangladeş ve Malezya’daki Nipah salgınlarında da gözlemlendiğini ifade ediyorlar. Öte yandan bulgulara göre henipavirüs enfeksiyonlarının ölüm oranları oldukça yüksek seyrediyor. Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre, Nipah virüsünde bu oran yüzde 40 ile yüzde 75 arasında değişirken, Hendra virüsünde yaklaşık yüzde 57 seviyesinde bulunuyor.

BAKTERİ TÜRÜ KEŞFEDİLDİ

Bakteri uzmanı Ali Rıza Akın ise araştırmanın sadece virüslere odaklanmadığını dile getirirken,  "Yarasaların böbrek dokularında ayrıca bir protozoon türü olan Klossiella yunnanensis ve bir bakteri türü olan Flavobacterium yunnanensis de keşfedildi. Bu durum, yarasa böbreklerinin yalnızca virüs değil, aynı zamanda başka mikroorganizmalar açısından da zengin bir ekosistem olduğunu ortaya koydu" dedi.  

Yarasalardan bulaşıyor, Çin'den yeni virüs gelir mi? - Resim : 2
Yeni virüslerin insanlara bulaşıp bulaşmadığına dair herhangi bir vaka tespit edilmemiş olsa da, genetik veriler bu ihtimalin göz ardı edilemeyeceğini ve dikkatli bir küresel izleme yapılması gerektiği vurgulanıyor.

İLAÇ VE AŞISI YOK

Ortaya çıkan bulguların sadece virolojik açıdan değil, aynı zamanda halk sağlığı açısından da son derece önemli olduğunu dile getiren Dr. Ayça Kaya ise "Daha da önemlisi henipavirüsler için henüz ne etkili bir ilaç ne de aşı söz konusu. Sonuç olarak, şu an için bu yeni virüslerin insanlara bulaştığına dair herhangi bir kanıt bulunmamakla birlikte, genetik yakınlıkları potansiyel tehlikeyi açıkça ortaya koyuyor. Virüslerin idrar yoluyla çevreye yayılma olasılığı, meyve veya su kaynaklarına bulaşarak insanlara geçebileceği ihtimalini güçlendiriyor" diye konuştu. 

[email protected] 

Kaynak: Web Özel