Füzeler piyasayı vurdu! Akaryakıt fiyatları 60 TL'yi geçecek mi?

İsrail ile İran arasında varıldığı öne sürülen ateşkesin belirsizliği sürerken, küresel enerji piyasalarındaki jeopolitik riskler canlılığını koruyor. Savaşın en sıcak günlerinde 90 doların üzerine çıkan Brent petrol fiyatı, ateşkes iddialarının ardından hızlı bir düşüş yaşayarak 66 dolara kadar geriledi. Ancak sabah saatlerinde İran’ın ateşkesi ihlal ettiği yönündeki son iddialar, sürecin geleceğine ilişkin yeniden soru işaretleri yarattı. Küresel piyasalarda şok etkisi yaratan gelişmelerin son halkası geçtiğimiz gün ABD'nin İran’daki Natanz ve Fordo nükleer tesislerine düzenlediği saldırılarla tırmanırken, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi ise küresel petrol arzı açısından alarm zillerine neden olmaya devam ediyor. Hem analistler hem de Uluslararası Enerji Ajansı uzmanları, Hürmüz Boğazı'nın kapanması halinde, Brent petrol fiyatlarının 120 doları aşabileceğine özellikle dikkat çekiyor. Türkiye'deki akaryakıt fiyatlarının ne olacağı merak edilen başlıklar arasında bulunurken, halihazırda 60 litrelik bir aracın deposunu doldurmak yaklaşık 3 bin 300 TL’ye mal oluyor.

58 MİLYAR DOLARI GEÇER

Öte yandan akaryakıt fiyatlarındaki son bir yıllık tablo da oynak zeminin göstergesi durumunda. 2024 sonunda Türkiye’nin günlük toplam akaryakıt tüketimi 960 bin varil petrol olurken, bu rakamın yaklaşık 620 bini motorin, 180 bini benzin, 160 bini ise LPG’den oluştu. EPDK ve TÜİK verilerine göre, Türkiye 2024 yılında toplam 32 milyar dolarlık enerji ithalatı yaptı. Ancak Brent petrolün 90 doları aşmasıyla birlikte bu rakamın 2025 sonunda 55 milyar doları geçmesi tahmin ediliyor. Böylesi bir artış, tek başına dış ticaret açığını yüzde 35 büyümesi anlamına gelirken, her 10 dolarlık petrol artışı, pompa fiyatlarına yaklaşık bir TL olarak yansıyor. 

TURİZM GELİRİ DÜŞEBİLİR

Enerji fiyatlarındaki artış aynı zamanda, tüm sektörlere maliyet baskısı olarak yorumlanırken,  analistler, lojistik ve e-ticaret alanındaki taşımacılık maliyetlerinin de yüzde 20 artacağını belirtiyorlar. İsrai-İran savaşının turizm gelirlerine de olumsuz yansıması beklenirken, 2025’in ilk beş ayında yüzde 14’lük gelir kaybı olduğunun altı çiziliyor. 

"ÖTV SABİTLENMELİ"

İşletme ve Pazarlama Uzmanı Volkan Soykan, savaşın küresel ölçekte fiyat dalgalanmalarına neden olacağını belirtirken, "Türkiye açısından döviz kuru, enflasyon ve cari açıkta yükselme görebiliriz. Savaş sona ermezse yıl sonuna kadar benzin ve motorin fiyatlarının 60 TL'yi geçmesi öngörülüyor. Böyle bir tabloda akaryakıtta ÖTV sabitlenmeli, tarım ve taşımacılık sektörüne sübvansiyon getirilmeli. Yenilenebilir enerji yatırımlarının da bir an önce hızlandırılması şart" dedi. 

GIDA VE TAŞIMACILIK

Kamuoyu Araştırmacısı Volkan Tebrizcik ise akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin, doğrudan Türk ekonomisinin kırılgan yapısını hedef alacağını ifade ederken, "Motorin,  tarım, sanayi, lojistik ve ulaştırma gibi stratejik sektörlerde temel girdi konumunda. Bu nedenle akaryakıt fiyatlarında yaşanan her artış, başta gıda ve taşımacılık olmak üzere zincirleme maliyet şokunu tetikler" diye konuştu. 

FİYATLAR ARTACAK MI?

Tebrizcik, artan maliyetlerin, özellikle İç Anadolu ve Güneydoğu’daki çiftçiler üzerinde büyük bir baskı yaratacağını da dile getirirken, şunları söyledi: "Nakliye giderlerinin yükselmesiyle ürünlerin tüketiciye ulaşma süreci de pahalılaşıyor. Bu durum, önümüzdeki haftalarda meyve-sebze fiyatlarında ciddi sıçramaların habercisi. Akaryakıt üzerindeki yüksek vergi politikası, kısa vadede bütçeyi desteklese de, uzun vadede sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan daha ağır bir faturaya dönüşebilir."

[email protected] 

Kaynak: Web Özel