4+4+4 sistemi tartışılıyor, liseler 3 yıla düşürülecek mi?

Milli Eğitim Bakanlığı, 4+4+4 eğitim sisteminde değişikliğe gitmeyi planladığı iddialarıyla yeniden gündemde. Türkiye'de, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı itibariyle yaklaşık 18 milyon öğrenci, 60 binden fazla okulda, bir milyon öğretmenden eğitim alıyor. 2012-2013 eğitim-öğretim yılında hayata geçirilen 4+4+4 sistemi, zorunlu eğitimi 12 yıla çıkarmış ve ilkokuldan lise sonrasına kadar geniş bir süreyi kapsayan bir eğitim süreci öngörmüştü. Ancak son günlerde, Millî Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in açıklamaları ile birlikte, sistemin yeniden gözden geçirilmesi gündeme geldi. Tekin, "Zorunlu eğitimin çok olduğunu, yakında bunun tartışmaya açılacağını ben de tahmin ediyorum. Bu kadar uzun bir süre standart bir eğitime çocukları tabi tutmak doğru olmayabilir" diyerek 4+4+4 sistemine yönelik yeniden bir değerlendirme yapılacağı sinyallerini verdi.

AÇIK LİSELERDE ARTIŞ

Başlayan tartışmalar sonra 'Haberglobal.com.tr'ye konuşan Eğitim Uzmanı İlhan Sevin, 4+4+4 sistemi ile ilkokula başlama yaşının erkene alındığını ve ortaöğretimin zorunlu hale getirildiğini belirterek, "Gelinen noktada zorunlu eğitim 12 yıl olmasına rağmen, Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2023-24 örgün eğitim istatistiklerine göre okul dışında kalan çocuk sayısı yaklaşık 612 bine yükseldi. Açık lise öğrenci sayısında büyük bir artış yaşandı. Ayrıca, seçmeli derslerde devamsızlık oranları da ciddi şekilde yükseldi. Yaş aralığı farklı olan çocukların aynı sınıflarda yer alması, akran zorbalığını artırmış ve bu durum çocukların psikolojik gelişimlerini olumsuz etkilemiştir. Ayrıca, tam gün eğitim veren okul sayısının azalmış olması, öğrencilerin verimli eğitim alma sürecini zora sokuyor. İkili eğitimin artması da başarısızlık oranlarını beraberinde getiriyor" dedi. 

ARTILAR VE EKSİLER

Sevin ayrıca, lisenin 3 yıla düşürülmesi iddialarını da değerlendirirken, "Lise son sınıf öğrencileri, büyük oranda üniversite sınavlarına ya da yurtdışındaki üniversitelere giriş için hazırlık yapmakla vakit geçiriyor. Bu süreçte, okul öncesi, ilkokul ve ortaokulda ders içerikleri, yabancı dil eğitimi ve mesleki yönlendirme gibi önemli alanlara daha fazla odaklanılmalı. Okul öncesi eğitim bir yıl, ilkokul 5 yıl, ortaokul ise 3+1 yıl olarak planlanmalı. Liselerin de 3+1 olarak düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum; yani 3 yıl lise eğitimi ve son yıl yurtdışına gitmek isteyen öğrenciler için hazırlık süreci veya yurtiçindeki üniversitelere yönelik yoğunlaştırılmış sınav hazırlıkları sunulmalıdır" diye konuştu.

EĞİTİMİN PEDAGOJİK BOYUTU

Eğitim Sosyoloğu Prof. Dr. S. Tunay Kamer ise, liselerin üç yıla indirilmesi önerisinin zaman kazandırıcı olabileceğini kabul etmekle birlikte, bunun pedagojik sonuçlarının dikkatlice değerlendirilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Kamer, "14-18 yaş aralığı, gençlerin kimlik gelişiminin, kariyer yönelimlerinin şekillendiği ve duygusal olgunlaşmalarının hız kazandığı kritik bir dönemdir" derken şunları söyledi: "Lise eğitimi, aynı zamanda sosyal, duygusal ve bilişsel gelişime de katkı sağlar. Eğer bu sürenin bir yıl kısaltılması söz konusu olursa, mevcut müfredatın sıkıştırılması ya da basitleştirilmesi gerekecektir. Eğitimdeki eşitsizlik, sosyo-ekonomik açıdan dezavantajlı çocukları daha da derinleştirebilir. Kırsal bölgelerdeki ailelerin çocukları, eğitimin daha kısa ve yoğun bir şekilde verilmesi durumunda sistemden dışlanabilirler. Bu, gelecekteki toplumsal eşitsizlikleri artırabilir." 

EĞİTİMİN İÇERİĞİ ÖNEMLİ

Kamer, sözlerini şöyle noktaladı:

"Lise eğitiminin dört yıldan üç yıla indirilmesi önerisi yapısal bir değişiklik olarak değil, eğitim sistemimizin işleyişine yönelik daha geniş bir dönüşümün parçası. Eğer amaç öğrenciler için eğitimi standartlaştırmak değilse, o zaman tartışmamız gereken temel konular süre değil, müfredatın içeriği, öğretim yöntemleri, değerlendirme sistemleri ve öğrenme ortamları olmalıdır. Eğitimin süresini kısaltmak yerine dönüştürmek daha anlamlı ve sürdürülebilir olacaktır."

[email protected]

Kaynak: Web Özel