Suudi Arabistan nasıl G-20’nin en hızlı büyüyen ekonomisi oldu?

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan nasıl G-20’nin en hızlı büyüyen ekonomisi oldu?
Riyad'da düzenlenen Kral Abdülaziz Şahin Festivali'nden bir görüntü. Fotoğraf: Reuters

Suudi Arabistan 2022'nin ikinci çeyreğinde yüzde 11.8 ile en hızlı büyüyen G-20 ülkesi oldu. Petrol gelirleri yükselen ülke ekonomik kaynaklarını çeşitlendirmeye çalışıyor. Hollywood yapımlarını ülkesine çekmeye çalışan Prens, çöle yatay bir şehir yapma gayretinde.

Dünya ekonomisi son derece zor bir dönemden geçiyor. Bir tarafta Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası allak bullak olan küresel piyasalar, bir tarafta yüksek enflasyonu kontrol altına almak için faiz silahını çeken ülkeler var. Dünya ekonomisi için en büyük belirsizlik enerji fiyatları. İşgalin ilk günlerinde petrol fiyatlarındaki yükseliş fiyatlama yapmayı son derece zor bir hale getirmişti.

Rusya Kuzey Akım-1 boru hattını üç günlük bakıma aldığını açıklarken, halihazırda yüzde 20 kapasite ile çalıştırdığı hattı kapattı. İngiltere’de çocukların soğuk evlerde büyütmenin sağlık üzerine etkisi konuşulmaya başlandı.

Ekonomik durgunluk beklentisiyle petrolün fiyatında bir nebze de olsa gerileme gözleniyor. İşgalin başından bu yana, Amerika Birleşik Devletleri Rusya’ya uygulanan petrol ambargosu sebebiyle, bu ülkenin yerini kimlerin doldurabileceği sorunusun yanıtını arıyor. Venezuela ile bile bu anlamda temaslar oldu.

BIDEN ZİYARET ETTİ

Neredeyse Trump döneminin bütün dış politika miraslarını reddeden ABD Başkanı Joe Biden, petrol üretimini artırması için uzun süre görüşmediği Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman ile geçen aylarda görüştü. Bu ziyaretten Biden’ın istediğini aldığını söylemek çok kolay değil.

Yükselen fiyatlar sayesinde, Suudi Arabistan’ın petrol ihracatı haziran ayında 31 milyar dolara ulaşarak altı yılın zirvesini gördü. Suudi Arabistan ekonomisi 2022’nin ikinci çeyreğinde yüzde 11.8 büyüyerek, bu çeyrekte en fazla büyüyen G-20 ülkesi oldu. G-20 ülkeleri arasında ikinci çeyrekte en fazla büyüyen ikinci ülke ise yüzde 7.6 ile Türkiye.

Suudi Arabistan ekonomisinin yüksek büyümesinde ekonomisini petrol dışında alanlara kaydırmasının da etkili olduğunu düşünenler var. Fosil yakıtların bir ömrü olduğunun farkında olan ülke, kadınların çalışma hayatına teşviki ve farklı sektörlere yatırım yapma alanında son yıllarda ilerleme kayıt etti. Suudi Arabistan ‘yumuşak güç’ yatırımları da yapıyor. Köklü İngiliz Kulübü Newcastle United’ı geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan Devlet Yatırım Fonu satın almıştı. Suudi Arabistan’ın ekonomisini çeşitlendirmek için 2030 yılına kadar ortaya koyduğu bir plan var (Vizyon 2030). 2022’nin ikinci yarısında farklı ekonomik yatırımlar için ülke 200 milyon dolar kaynak ayırdı.

IMF Suudi Arabistan ekonomisinin 2022’nin sonunda yüzde 7.6 büyümesini bekliyor. 2022 yılında ülkede enflasyonun yüzde 2.2 seviyesinde kalacağı tahmin ediliyor.

Suudi Arabistan nasıl G-20’nin en hızlı büyüyen ekonomisi oldu? - Resim : 2
Milan efsanesi Kaka 'Riyad'a Dönüş Festivali'nde. Fotoğraf: Reuters

YATIRIMLARI ÇEŞİTLENDİRME ÇABALARI

Suudi Arabistan devlet petrol şirketi, Aramco’nun yatırım fonu Wa’ed’in CEO’su Fahad Alidi, e-ticaret, fintech ve yüksek teknoloji gibi şirketleri yatırım portföylerinde öncelediklerini söylüyor. Alidi, “Yakın bir gelecekte Aramco’nun ismini iki küresel yatırımda duyabilirsiniz” demekte. Wa’ed yakın zamanda bir 5G teknolojisine 13 milyon dolar yatırım yapmıştı.

Suudi Arabistan prenslerinden rejimle arası pek iyi olmayan ve 2017 yılında uzun bir süre ev hapsinde kalan El Velid bin Talal’ın da Twitter ve Uber’de yatırımları bulunuyordu.

Ülkede inşaat faaliyetleri de hızlandı. Riyad yakınlarındaki bir rezidans projesindeki 300 konut daha reklamı bile yapılmadan kapışıldı. Konutları inşa eden şirketin sahibi Abdulsalam Elmecid tanesi 266 bin dolar olan mülklerin kapışılmasının ülkedeki zenginlerin sayısına bakıldığında sürpriz olmadığını ifade ederken, “Bugün Suudi Arabistan’da tasarlanan çok güzel evler görebiliyoruz” demekte. Elmecid burada lüks rezidans tarzı evlere de artık ülkede ilgi olduğunu belirtiyor.

KADINLARIN MÜLK SAHİBİ OLMASINA İZİN YOKTU

Birkaç sene öncesine kadar Suudi Arabistan’da bir kadının ‘yasal bir koruyucusu’ olmadan ev kiralamasına veya satın almasına izin verilmiyordu. Elmecid projesindeki mülk sahiplerinin yüzde 30’unun kadın olduğunu söylüyor.

Bugün sosyal hayattaki değişimler çeşitlendirilmiş bir ekonomi ile desteklenmek isteniyor. Maliye Bakanlığı elektrikli otomobil üretimi ve turizm gibi alanlarda teşvikler sunuyor. Doğal bir film platosu görüntüsünde olan ülke Hollywood yapımları için cazibe merkezi olmaya çalışıyor.

Abu Dhabi Ticaret Bankası’nın baş ekonomisti Monica Malik petrol fiyatlarının Ukrayna Savaşı’ndan sonra 120 doları aştığını söylerken şu an fiyatların 90 dolar seviyesine indiğini belirtiyor ve “Eğer fiyatlarda bir düşüş daha olursa ekonomik aktiviteleri tekrar yavaşlayabilir” ifadelerini kullanıyor.

Kaynaklar: Arab News, Reuters, Bloomberg

Kaynak: Web Özel

Suudi Arabistan