Yunanistan'dan Ege için yeni teklif
Yunanistan, Türkiye'nin Avrupa Birliği savunma fonlarından yararlanmasına onay vermek için yeni bir talep gündeme getirdi. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, "Türkiye bu fonları istiyorsa, önce casus belli yani savaş sebebi kararını kaldırmalı" dedi.
Yunanistan, Avrupa Birliği'nin yeni savunma programında Türkiye'nin vazgeçilmez ortak olarak öne çıkmasından rahatsız. Bu nedenle sürece engel olmak için her yolu deniyor. Atina'nın yeni hedefi: Türkiye'nin AB savunma fonlarından yararlanmasını engellemek. Bunun için AB’deki onay yetkisine dayanarak kabul edilemez bir şart öne sürecek. Türkiye’den “casus belli”, yani “savaş sebebi” kararını kaldırmasını isteyecek.
Açıklamayı Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis yaptı. “Avrupa Birliği’nin üçüncü bir ülke ile herhangi bir anlaşma imzalayabilmesi için oy birliği gerekli” diyen Miçotakis, "Eğer Türkiye, Avrupa savunması programlarına dahil olmak istiyorsa, bizim endişelerimizi de göz önünde bulundurmalı" ifadelerini kullandı. Casus belli şartının kaldırılmasını bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşeceğini açıkladı.
"Türkiye'nin ‘casus belli’ kararının üzerinden 30 yıl geçti ve Türk dostlarımızdan bu kararı masadan kaldırmalarını istememizin zamanı geldi.
Bir yandan AB’nin finansal kaynaklarından yararlanmak isteyeceksin, diğer yandan AB üyesi bir ülkeyi hakkı olan bir şeyi uygulamaya geçirirse tehdit edeceksin. Bu olmaz.
İyi ilişkiler içinde olduğum Erdoğan’a da bunu söyleyeceğim."
Peki, Yunanistan’ın kaldırılmasını istediği casus belli ne demek? Latince terim, uluslararası ilişkilerde “savaş sebebi” anlamına geliyor. Yunanistan’ın Ege’de karasularını altı deniz milinin ötesine genişletmesi savaş sebebi sayılıyor. TBMM’nin 1995 yılında oybirliğiyle kabul ettiği kararla, casus belli durumunda hükümete “askeri önlemler dahil tüm yetkileri kullanma” hakkı veriliyor.
Peki, Miçotakis amacına ulaşabilir mi? Casus belli şartı, Türkiye'nin Ege'deki hava ve kara sınırlarını savunma politikasının bel kemiği. Öte yandan, Miçotakis’in iddiasının aksine Yunanistan’ın Türkiye'nin AB savunma fonlarından yararlanmasını engelleme hakkı yok.
Çünkü bu karar oybirliği değil, oy çokluğuyla alınacak. Ayrıca Türkiye'nin programa katılımının doğrudan devlet olarak değil, Baykar gibi alt yükleniciler aracılığıyla gerçekleşmesi bekleniyor.
Gözler, önümüzdeki aylarda Türkiye’de yapılacak Türk-Yunan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi toplantısına çevrildi.