Süper güç algısında Çin, ABD'yi Afrika'da nasıl geride bıraktı?

Yayınlanma: 20.06.2022- 09:00

Son Güncelleme 21.06.2022 - 13:34

Süper güç algısında Çin, ABD'yi Afrika'da nasıl geride bıraktı? — Genç nüfus oranı yüksek olan Afrika ülkeleri batılı şirketler tarafından önemli bir tüketim pazarı olarak görülüyor. Fotoğraf: Shutterstock

Küresel güçler için dünya bir oyun alanı... Bu satrancın önemli parçalarından biri ise Afrika Kıtası. Yıllardır bir numaralı süper güç olma yarışında ABD ile mücadele eden Çin'in Afrikalı gençlerin gözünde ABD'yi geride bıraktığı bir araştırma ile ortaya serildi.

Çin, Afrika'ya sağladığı uygun fiyatlı ürünler ve kıtada yürüttüğü altyapı yatırımları sayesinde 18-24 yaş arası Afrikalı gençlerin gözünde ABD'yi geride bırakarak, bölgede pozitif etki yaratan en büyük yabancı güç oldu.

Ichikowitz Ailesi Vakfı, Afrika'dan 15 ülkeden 4 bin 507 gençle görüşerek, Çin'in kıtadaki imajına ilişkin bir araştırma gerçekleştirdi. Geçtiğimiz günlerde açıklanan sonuçlara göre; gençlerin yüzde 76'sı Çin'i 'kendi hayatlarına pozitif etki eden en büyük yabancı güç' olarak görüyor. Gençlerin yüzde 72'si ise ABD'yi benzer bir noktada konumlandırıyor.

Araştırma ilk kez 2020'de yapıldığında, kıtaya en olumlu katkıyı yapan ülke sorusuna gençlerin yüzde 83'ü ABD ve yüzde 79'u Çin cevabını vermişti. Araştırmanın sonuçları, Çin'in kıtadaki ABD ve Avrupa Birliği gibi rakipleriyle yürüttüğü jeopolitik mücadeleyi gençler cephesinde kazandığını gösteriyor.

ÇİN AFRİKA İLE İŞBİRİLİĞİNİ 22 YILDIR SÜRDÜRÜYOR

Pekin yönetimi son 22 senedir Afrika altyapısına büyük yatırımlar yapıyor ve kıtaya cep telefonu, güneş enerjisi panelleri veya plastik gibi uygun fiyatlı tüketim ürünleri tedarik ediyor.

Çin özellikle COVID-19 salgını döneminde Afrika'ya maske ve aşı tedarikine ağırlık verdi. Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ocak ayında Davos'ta yaptığı konuşmada, ülkesinin Afrika'ya “bir milyon doz daha” COVID-19 aşısı tedarik edeceğini belirtmişti.

Ichikowitz Ailesi Vakfı Başkanı Ivor Ichikowitz, "Çin'in Afrika'da giderek lider pozisyonuna yükseldiğini gözlemliyoruz. Çin'in Afrika'da başkaları yokken kıtaya dahil olduğu gerçeğini görüyoruz” dedi. Ichikowitz, ABD'nin ise Afrika'daki rolünün çok sınırlı olduğunu belirterek, yatırım, ticaret ve altyapı inşası anlamında ABD'nin kıtadaki etkilerinin "çok silik" olduğunu vurguladı. ABD olumlu etki anlamında, sadece Çin'in değil, Birleşik Krallık ile Avrupa Birliği'nin de gerisine düştü.

ÇİN AFRİKA İLİŞKİLERİNDE FOCAC ÖNEMLİ BİR YERDE

Çin, Afrika ile işbirliğini genel anlamda Çin-Afrika İşbirliği Forumu (FOCAC) kapsamında yürüyor. Çin-Afrika Ekonomik ve Toplumsal Gelişim İşbirliği Programı'nın ilk bakanlar toplantısı 2000 senesinde düzenlenmişti. Sekizincisi ise 29-30 Kasım 2021'de Senegal'in başkenti Dakar'da düzenlendi. Söz konusu sekiz toplantıdan üçü liderler zirvesi düzeyinde gerçekleştirildi. Foruma Çin'le diplomatik ilişkisi bulunan ve Afrika Birliği Komisyonu'na üye olan 53 Afrika ülkesi katılıyor.

Forum kapsamında, politika, ekonomi, kültür, eğitim, barış ve güvenlik alanlarında çalışmalar yürütülüyor. Ayrıca, üniversiteler, düşünce kuruluşları ve enstitüler arasında da çeşitli faaliyetler yürütülmesi teşvik ediliyor.

“Çin'in bugün Afrika'da baskın bir taraf olduğu aşikar” diyen Ichikowitz, kıtada Çin'e karşı pozitif yaklaşımlar gördüklerini ve Çin'in bölgede giderek daha da etkin olacağını düşündüklerini aktardı.
Ichikowitz, Çin'e karşı en olumlu yaklaşımı gösteren ülkelerin Ruanda, Malawi ve Nijerya olduğunu vurgulayarak, yüz yüze görüşmelerin de yapıldığı bu araştırmayı her yıl yenileyeceklerini söyledi.

AFRİKALI GENÇLER ÜLKELERİNDEN ÜMİDİ KESMİŞ

Geniş mineral ve enerji kaynaklarının yanı sıra, Afrika dünyanın en genç nüfusuna sahip ve bu açıdan bazı ülkeler tarafından mal ve hizmet satışı için geleceğin potansiyel pazarı olarak görülüyor. 2030 yılında dünyanın genç nüfusunun yüzde 42'sinin Afrikalı olacağı öngörülüyor.

Ichikowitz Ailesi Vakfı'nın yürüttüğü araştırma ayrıca, genç Afrikalıların kendi hükümetlerine duydukları güveni yitirdiklerini de gözler önüne serdi. Gençler, iklim değişikliği veya kadınlara ve azınlıklara karşı ayrımcılık gibi konulardan büyük endişe duyuyor.

Araştırmanın ana bulguları ise şu şekilde:

📌Genç Afrikalıların yüzde 32'si ülkelerinin gelecekleri konusunda iyimser ve heyecanlı (Bu oran 2020'de yüzde 43 olarak saptanmıştı).

📌Ülkelerine ilişkin en kötümser yaklaşımlara sahip gençler Angola, Zambiya ve Malavi'de yaşarken, kıtanın geleceğine ilişkin en kötümser görüşler ise Nijeryalı gençler arasında yaygın.

📌Kolayca ulaşabilecek olsalar dahi COVID-19 aşısı olmayacaklarını belirten gençlerin oranı yüzde 39.

📌Araştırmaya katılan gençlerin en büyük önceliği iş imkanı yaratılması.

📌Gençlerin yüzde 72'si kuraklık ve artan kirlilik gibi nedenlerden ötürü iklim değişikliği konusunda endişeli.

📌Araştırmaya katılan gençlerin yarısından fazlası gelecek yıllarda başka ülkelere göçmeyi planlıyor.

Araştırmaya, Angola, Kongo Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiyopya, Gabon, Gana, Kenya, Malavi, Mozambik, Nijerya, Ruanda, Güney Afrika, Sudan, Uganda ve Zambiya'dan katılımcılar dahil edildi.

Kaynak: Bloomberg, The Diplomat, CGTN, focac.org, ichikowitzfoundation.com

Kaynak: Web Özel